Dusza zaklęta w kolekcji – Muzeum Isabelli Stewart Gardner

W 2024 roku minie 100 lat od śmierci Isabelli Stewart Gardner, a założone przez nią w Bostonie muzeum pozostaje w niemalże niezmienionej postaci, zgodnie z wolą znamienitej kolekcjonerki i mecenaski. W odczuciu współcześnie zwiedzających je osób muzeum to odstaje od innych obiektów tego rodzaju. Po pierwsze, niemal zupełnie brak w nim opisów wskazujących autorstwo, tytuł, pochodzenie czy datowanie poszczególnych eksponatów. Po drugie, w poszczególnych salach sąsiadują ze sobą dzieła i elementy architektury z różnych epok, zakątków świata i stylów. Po trzecie, nagromadzenie eksponatów – a jest ich około 65001 – na stosunkowo małej powierzchni może dziwić tych, którzy za normę biorą zasobne w przestrzeń współczesne budynki muzealne.

John Singer Sargent, portret, Isabella Stewart Gardner, niezła sztuka

John Singer Sargent, Isabella Stewart Gardner, detal | 1888, Isabella Stewart Gardner Museum, Boston

Anders Zorn, Omnibus, Isabella Stewart Gardner Museum, niezła sztuka

Anders Zorn, Omnibus | 1892, Isabella Stewart Gardner Museum, Boston

Przyjrzyjmy się przykładowemu pomieszczeniu – niewielkiej obitej wzorzystą tkaniną Sali Niebieskiej, w której przyjmowano gości zapraszanych na koncerty oraz urządzano poczęstunki w kobiecym kręgu.

Ściany są gęsto wypełnione; znajdziemy sporo obrazów olejnych na płótnie, kilka akwareli, rysunków pastelami, ale także fotograficzne reprodukcje obrazów.

Pośród autorów tych prac figurują m.in. Amerykanie: John S. Sargent, George Hawley Hallowell i Andreas Andersen; Szwedzi: Anders Zorn i Karl Fredrik Nordström; Holender Jan Voerman; Francuzi: Jean-Baptiste-Camille Corot, Édouard Manet, Eugène Delacroix, Gustave Courbet; Brytyjczyk Francis Edward James; Włoch Antonio Mancini; Rosjanin Boris Anisfeld czy Australijczyk Francis McComas.

Andreas Martin Andersen, Fale na morzu, krajobraz, Isabella Stewart Gardner Museum

Andreas Martin Andersen, Fale na morzu | ok. 1900, Isabella Stewart Gardner Museum, Boston

Czytaj dalej


  1. Ch. Nielsen, C. Riley, N. Silver, Isabella Stewart Gardner – Guide, Isabella Stewart Gardner Museum, Boston, New Haven–London 2017, s. 24.