Twarze sławnych i zapomnianych. Życie i twórczość Alfonsa Karnego

„Skąd u mnie ciągle te głowy i portrety, portrety i głowy? Bo człowiek jest tematem nadzwyczajnym i innego dla rzeźbiarza nie ma”1.

Kim był autor tych słów i jak wyglądała jego droga twórcza? Czy nie napotkaliście jego dzieł podczas wakacyjnych podróży po Polsce? Być może odpowiedzi na te pytania odnajdziecie w poniższym tekście.

Alfons Karny urodził się w 1901 roku w Białymstoku2. Jego rodzina nie należała do zamożnych. Mieszkali w drewnianym domu przy ulicy Poleskiej 343, daleko od centrum, w północnej części miasta. To miejsce stało się kolebką twórczości jednego z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy. Swoje dzieciństwo artysta przypomniał po latach w bardzo szczególnej pracy – odlanym w brązie wyjątkowym autoportrecie zatytułowanym Gdy miałem 13 miesięcy. Powstały w 1938 roku specjalnie na konkurs „Dziecko polskie w sztuce”, zdobył pierwszą nagrodę. Temat dziecka podejmowali w rzeźbie także inni polscy twórcy tej generacji, na czele z Franciszkiem Masiakiem i Stanisławem Sikorą. Nie pokusili się oni jednak o ukazanie siebie samych w takim retrospektywnym, zapewne dość imaginacyjnym ujęciu.

Alfons Karny w swej ursynowskiej pracowni, artysta w pracowni, rzeźba , sztuka polska, zdjęcie, archiwum, niezła sztuka

Alfons Karny w pracowni przy ul. Wiejskiej w Warszawie | lata 70., fot. Wiktor Wołkow, Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego, oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku

Czytaj dalej


  1. Alfons Karny, cyt. za: Człowiek jest tematem nadzwyczajnym. O Alfonsie Karnym i jego muzeum,  przewodnik po Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego, red. A. Łuszyńska, Białystok 2018.
  2. 10 lub 14 listopada 1901 roku, Ibidem, s. 2.
  3. Ibidem, s. 2.