Aleksander Gierymski

Aleksander Gierymski to urodzony w 1850 roku w Warszawie przedstawiciel realizmu oraz prekursor polskiego impresjonizmu i luminizmu. Pochodził z warszawskiej rodziny inteligenckiej, a jego starszym bratem był malarz Maksymilian Gierymski.

W 1867 Aleksander Gierymski rozpoczął naukę w Klasie Rysunkowej w Warszawie pod kierunkiem Rafała Hadziewicza. Studia kontynuował w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium – w latach 1868-69 u Georga Hiltenspergera, Alexandra Strähubera i Hermanna Anschütza, w 1870-72 w klasie kompozycji Karla Piloty’ego. W 1869 wspólnie z bratem uczęszczał do prywatnej pracowni Franza Adama.

W latach 1873-1874 przebywał w Rzymie, gdzie powstały jego pierwsze znane obrazy: Austeria rzymska i Gra w mora, które Gierymski przywiózł na początku 1875 do Warszawy i wystawił w Zachęcie. Od końca 1875 do 1879 roku Aleksander Gierymski ponownie przebywał we Włoszech intensywnie pracując nad doskonaleniem swojego rzemiosła artystycznego. Wiele czasu poświęcał również studiowaniu tamtejszego malarstwa. Powstał wtedy obraz W altanie zapowiadający impresjonizm, którego ostateczną realizację poprzedził długi szereg studiów przygotowawczych (np. Cylinder na stole, Pan w czerwonym fraku i inne).

Aleksander Gierymski zgłębiał w tym czasie zagadnienia związane z wzajemnym oddziaływaniem na siebie koloru i światła. W rozwiązaniu tych pojęć artysta zbliżył się do współczesnych mu impresjonistów francuskich, których dzieł najprawdopodobniej nie znał, gdyż nie był jeszcze w Paryżu. Najświetniejszy okres twórczości Aleksandra Gierymskiego przypadł na lata 1879–1888, które artysta spędził w Warszawie. W okresie tym związał się z grupą młodych literatów i malarzy spod znaku pozytywizmu.

Ostatnie lata życia Aleksander Gierymski spędził we Włoszech. Zmarł najprawdopodobniej 8 marca 1901 r. w Rzymie w szpitalu dla psychicznie chorych. Do jego najważniejszych dzieł należą m.in. Scena sądu z Kupca weneckiego (1872), Żydówka z pomarańczami (1881), Opera paryska w nocy (1891), Katedra w Amalfi (1899).