Światło to jedna z najważniejszych wartości w malarstwie. Wielu artystów mistrzowsko nim operowało, wystarczy wymienić Caravaggia czy Rembrandta. Dopiero w XIX wieku stało się jednak autonomicznym zagadnieniem artystycznym, wartym eksplorowania i spychającym na dalszy plan temat. Takie postrzeganie luminizmu manifestowali przede wszystkim francuscy impresjoniści, których pierwsza wystawa w 1874 roku obudziła w odbiorcach skrajne emocje. Ich nowatorskie podejście do malowania szybko zaczęło inspirować twórców z innych krajów – nawet tych, którzy nie poczuwali się do bycia impresjonistami.
Leon Kowalski, Nocna samotność | XIX/XX w., Muzeum Pałac Herbsta (Oddział Muzeum Sztuki w Łodzi)
