W Nicei znajduje się oryginalne muzeum poświęcone tylko jednemu malarzowi, co ciekawe zostało otwarte jeszcze za jego życia w 1973 roku. Muzeum Marca Chagalla posiada wyjątkową siłę wyrazu, a pełne wyobraźni i kolorów płótna pięknie kontrastują z bielą ścian. Znajdują się tam imponujące obrazy o tematyce religijnej, nawiązujące głównie do Starego Testamentu.
W przypadku Marca Chagalla trudno mówić o jednym konkretnym stylu malarskim, w jego dziełach można odnaleźć surrealizm, sztukę naiwną, impresjonizm, ale chyba na większości odbiorców największe wrażenie robią żywe, wspaniale dobrane kolory. Jaka była droga czołowego malarza–kolorysty?
Narodowe Muzeum Marca Chagalla, Nicea, fot. grandpalais.fr
Światowej sławy malarz urodził się w 1887 roku, niedaleko Witebska w Imperium Rosyjskim (obecnie Białoruś). Pochodził z rodziny żydowskiej, a jego prawdziwe imię i nazwisko brzmiało: Mojsza Zacharowicz Szagałow, w dzieciństwie był przezywany „Moszka”. Jego korzenie miały niezmierny wpływ na ukształtowanie drogi twórczej. A początki kariery wcale nie były takie łatwe, Chagall był najstarszym z dziewięciorga rodzeństwa, jego matka zajmowała się domem, a ojciec był prostym sprzedawcą (Nie miał tak łatwego startu, jak na przykład Pablo Picasso, którego ojciec był cenionym rysownikiem, a on sam wieku 17 lat miał już swoją małą pracownię malarską).
Marc Chagall | ok. 1920, Paryż, Jewish National University Library, Jerozolima
W wieku 19 lat wyjechał do Petersburga, gdzie rozpoczął naukę w Szkole Carskiego Towarzystwa Upowszechniania Sztuki. Pierwszym sukcesem początkującego artysty było otrzymanie stypendium umożliwiającego wyjazd do Paryża. Tam młody Chagall związał się z modną wówczas grupą artystów skupionych wokół dzielnicy Montparnasse. Cztery lata później Marc Chagall miał już pierwszą wystawę indywidualną w popularnej wówczas berlińskiej galerii „Der Sturm”.
Marc Chagall, Les Amoureux aux Fruits ou Deux Tetes (Marc i Bella) | 1950, kolekcja prywatna
Po kilku latach wrócił w rodzinne strony, gdzie został komisarzem sztuk pięknych w obwodzie witebskim, a nawet założył Akademię Sztuk Pięknych w Witebsku. Poślubił swoją pierwszą żonę – Bellę, również Żydówkę, pochodzącą z jego rodzinnych stron. W późniejszych latach został zmuszony opuścić Rosję z powodu tematyki jego prac, która kłóciła się z nową ideologią sowiecką. Następnie wraz z rodziną osiedlił się w Paryżu, jednak pracował w różnych miejscach na terenie Europy i nie tylko. W 1931 roku został zaproszony do Palestyny, gdzie namalował cykl obrazów do Starego Testamentu.
Marc Chagall, Upadek anioła | 1923-1947, kolekcja prywatna, obraz wypożyczony do Kunstmuseum – Öffentliche Kunstsammlung, Bazylea
W 1935 roku przyjechał do Polski, gdzie zetknął się z antysemityzmem i wizją przyszłej zagłady przez hitlerowskie Niemcy. Jego obrazy wówczas „posmutniały”, nabrały ciemniejszych i ponurych barw. Jego przeczucia się sprawdziły, kiedy Niemcy opanowały również Francję, w 1941 roku musiał uciekać z powodu swego pochodzenia, choć nie był praktykującym Żydem. Okres wojny był bolesny dla malarza, nie tylko z przymusu ucieczki do USA, ale też z powodu nagłej śmierci swojej żony. Chagall osiedlił się w Nowym Jorku, gdzie mieszkał do 1948 roku. W tym czasie rozwijał swoje talenty, nie tylko malarskie, tworzył liczne dekoracje i kostiumy do oper i baletów.
Marc Chagall, La Commedia dell’Arte | 1958, źródło: kunst-im-oeffentlichen-raum-frankfurt.de
Industrialny krajobraz Nowego Jorku znudził się artyście, który poszukiwał światła i kolorów, w 1948 roku postanowił wrócić do Francji, najpierw osiedlił się w Paryżu, następnie kupił dom w Vence (na południu Francji, niedaleko Nicei). W 1952 roku wziął ślub ze swoją drugą żoną – Valentiną Brodsky, również Rosjanką i Żydówką. Malarstwo tego okresu jest żywe, nasycone kolorami, radością i miłością. Chagall zaczyna także pracować na ceramiką, wynajmuje studio w tym samym miejscu co Pablo Picasso.
Witraż autorstwa Chagalla w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku
W okresie spędzonym na Południu Francji powstają niezliczone dzieła, które są tak charakterystyczne dla stylu Marca Chagalla. Artysta pracuje w różnych częściach Francji, ale też świata. Wówczas właśnie powstają słynne witraże w Metz, Reims, a także w Jerozolimie, czy w Nowym Jorku. W Operze Paryskiej tworzy słynne freski, a także w Operze w Nowym Jorku.
Marc Chagall, Sklepienie paryskiej Opery | 1962, Opéra Garnier, Paryż
Po pięknym i owocnym życiu, malarz umiera w wieku 98 lat, został pochowany w Saint-Paul de Vence, miasteczku artystów na Południu Francji.
Marchesseau D., Chagall, ivre d’images, Gallimard, France, 1995
Pierwotnie artykuł ukazał się na portalu Jeszcze dalej niż Południe »
Dziękujemy Ci, że czytasz nasze artykuły. Właśnie z myślą o takich cudownych osobach jak Ty je tworzymy. Osobach, które lubią czytać i doceniają nasze publikacje. Wszystko, co widzisz na portalu jest dostępne bezpłatnie, a ponieważ wkładamy w to dużo serca i pracy, to również zajmuje nam to sporo czasu. Nie mamy na prowadzenie portalu grantu ani pomocy żadnej instytucji. Bez Waszych darowizn nie będziemy miały funduszy na publikacje. Dlatego Twoje wsparcie jest dla nas bardzo ważne. Jeśli lubisz czytać niezłosztukowe artykuły – wesprzyj nas.
Dziękujemy Ci bardzo, Joanna i Dana, założycielki Fundacji Niezła sztuka
A może to Cię zainteresuje:
- Kazimierz Głaz – twórca sensybilizmu - 15 września 2020
- Pablo Picasso. 10 faktów, których nie znaliście o tym artyście - 14 czerwca 2020
- Jean Dubuffet, Vence i… Witold Gombrowicz - 3 lutego 2020
- Pablo Picasso i jego przyjaciel Michał Smajewski - 30 czerwca 2019
- Pablo Picasso w Vallauris - 31 stycznia 2019
- Z wizytą u Renoira na południu Francji - 8 marca 2018
- Vincent van Gogh w Arles - 11 stycznia 2018
- Picasso w Warszawie - 25 lipca 2017
- Marc Chagall – malarz aniołów - 25 lipca 2017
Proszę o źródła informacji, że ” W 1935 roku przyjechał do Polski, gdzie zetknął się z antysemityzmem i wizją przyszłej zagłady przez hitlerowskie Niemcy.” W 1935r. Chagall przyjechał do Wilna na otwarcie Żydowskiego Muzeum Sztuki w 10-lecie istnienia YIVO (Żydowskiego Instytutu Naukowego), był gościem honorowym. Proszę o konkrety i o uzasadnienie swojej tezy.
Genialna barwna sztuka,chyba bardziej impresjonalna w czesci, niz samych impresjonistow.
Zostaje komisarzem w Wiebsku … tylko osoba z Francji może przelecieć taki epizod z życia artysty jak gdyby nigdy nic. Chagall ma w 1914 wyjątkowego pecha : odwiedza Witebsk – może dlatego bo właśnie miał wernisaż w Berlinie – i w sierpniu wybucha wojna. Nie może wracać do Francji, zostaje powołany do wojska! Służy w armii carskiej – na tyłach. Podobno – tworzy wojskowe kamuflaże. Gdy wybucha rewolucja – staje po stronie bolszewików. Robi karierę – zostaje komisarzem ds sztuki. Zakłada Szkole Sztuk Pięknych w Witebsku, jest aktywny w Moskwie.
Po piosence zespołu Raz Dwa Trzy musiałem zobaczyć kto zacz Marc Chagall…… nie ma słów aby to opisać. Geniusz….
Chciałem zamówić “słówko” na temat Vence i Muzeum Gombrowicza. Poprosze o kontakt.
Zacny pomysł 🙂 Panie Adamie z nami kontakt jest na stronie: http://niezlasztuka.net/kontakt/ ukłony Dana
Ciekawostka: W tak popularnym ostatnio turystycznie Izraelu, w Jerozolimie w parlamencie można za darmo zobaczyć dzieła Chagalla specjalnie dla Knesetu zaprojektowane. Polecam!