Epoka baroku miała w założeniu przywrócić ład i właściwy kierunek sztuce, która po wywrotowym okresie manieryzmu potrzebowała nowych wartości i wzorów. Tak się jednak nie stało; barok rozwinął się jako styl niejednolity, o wielu źródłach inspiracji i rozbiciu ideologicznym. Nurt oficjalnie promowany przez Watykan dążył, w odpowiedzi na Reformację, do ukazania potęgi i splendoru Kościoła. Stąd też licznie produkowane wówczas sceny religijnych ekstaz, męczeństw za wiarę i starannie dobrane wątki biblijne. Nurt nieoficjalny, nie mniej ceniony, skupiał się na scenach bachicznych, opiewających radość życia, uciechy cielesne i bogactwo.
Gerrit van Honthorst, Wesoły Skrzypek | 1623, Rijksmuseum, Amsterdam
