„Otóż żył kiedyś w Krakowie malarz, nazywał się Jan Matejko. Uczniem Matejki był Józef Mehoffer – również malarz i grafik, jeden z najbardziej wyrazistych przedstawicieli Młodej Polski. Uczniem Mehoffera był Jan Marcin Szancer, a uczniem Szancera jestem ja. Wynika z tego, że w prostej linii jestem uczniem samego Matejki! Kreska niemal ta sama, nieprawdaż?”1.
Przywołana humorystyczna anegdota opowiadana była wielokrotnie w różnych wywiadach, przeprowadzanych z bohaterem niniejszego tekstu, słynnym ilustratorem, grafikiem, twórcą scenografii, filmów, plakatów, komiksów, rysunków satyryczno-humorystycznych, zwanym projektantem i „architektem książki”, czyli… Bohdanem Butenką2.
Bohdan Butenko | 1973, © Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny, fot. Jerzy Troszczyński
Choć między kreską Matejki i Butenki więcej jednak różnic niż podobieństw – ze względu na epokę dzielącą obu artystów, ich nauczycieli, zainteresowania oraz dziedziny twórczości, jak również przemiany stylistyczne dokonujące się w sztuce na przestrzeni wieków – nie ulega wątpliwości, że obaj odegrali ważną rolę w rozwoju polskiej sztuki. O ile jednak pozycja Matejki jest już dzisiaj niepodważalna i ugruntowana, do czego poza talentem przyczyniła się w ogromnym stopniu dziedzina, którą się zajmował (malarstwo), o tyle Butenko, pomimo swego talentu, zapewne ze względu na obszar twórczości (grafikę użytkową) w dalszym ciągu musi walczyć o pozycję w panteonie polskich artystów związanych ze sztukami wizualnymi.
Bohdan Butenko, Ilustracja do książki „Gapiszon”, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie
