Paryż – miasto miłości, światowa stolica mody i sztuki, do której od wieków ściągają najznakomitsi artyści, a także miasto kina i to już od czasu narodzin X muzy. 28 grudnia 1895 roku w Salon indien du Grand Café przy bulwarze Kapucynów odbył się pierwszy publiczny pokaz filmów nakręconych przez braci Lumière z Lyonu. Ten dzień uznaje się za symboliczną datę narodzin kina. Wydarzenie to z biegiem lat obrosło legendą. Warto więc obalić ten mit – widownia wcale nie uciekała przed nadjeżdżającym z ekranu pociągiem. Jednak czym byłby Paryż bez swojej mitycznej aury? To ona od lat przyciąga filmowców, czego dowodem są liczne dzieła, których akcja rozgrywa się w tym mieście. Nie sposób w jednym artykule omówić wszystkich produkcji z francuską stolicą w tle.
Kadr z filmy Emily w Paryżu, źródło: everettcollection.com
Proponujemy więc kilka tematycznych tras. Znajdzie się coś dla romantyków, którzy marzą o mieście miłości. Nie znudzą się wielbiciele kryminałów, thrillerów i innych historii z dreszczykiem. Kilka propozycji będzie idealnych na wycieczkę z najmłodszymi. Uwzględnione zostaną również pozycje, w których Paryż nie przypomina miasta znanego z pocztówek. Nie zapomnimy też o wpływie nowofalowców, którzy zmienili oblicze historii kina.
Romantycy
Mit Paryża jako miasta miłości z pewnością najmocniej podbił wyobraźnię twórców filmowych. Świadczy o tym liczba filmów. We francuskiej stolicy rozterek miłosnych doświadczali Gene Kelly jako Amerykanin w Paryżu (choć akurat w tym wypadku miasto zostało odtworzone w studiu filmowym), Audrey Hepburn (m.in. w Szaradzie, Kiedy Paryż wrze oraz Zabawnej buzi) czy Julie Delpy (zarówno w Przed zachodem słońca, jak i Dwóch dniach w Paryżu).
Kadr z filmu Zabawna buzia, źródło: messynessychic.com
Nie będzie to jednak ckliwa opowieść – miłość jest bowiem skomplikowana, również w Paryżu. Jakie miejsca znajdują się na proponowanej trasie dla romantyków?
Kadr z filmu Zabawna buzia, źródło: messynessychic.com
Kadr z filmu Zabawna buzia, źródło: messynessychic.com
Kadr z filmu Zabawna buzia, źródło: messynessychic.com
Kadr z filmu Zabawna buzia, źródło: messynessychic.com
1.
Kawa z Amelią
Przed rozpoczęciem wycieczki warto wzmocnić się dobrą kawą. Udamy się do Café des Deux Moulins przy 15 rue Lepic.
To tam pracowała tytułowa bohaterka Amelii, w którą wcieliła się Audrey Tautou. Warto wcześniej wprawić się w odpowiedni nastrój, słuchając skomponowanej do filmu muzyki autorstwa Yanna Tiersena. Pozwoli to na chwilę przenieść się w świat nieco ekscentrycznej romantyczki i marzycielki, która pragnąc uszczęśliwiać ludzi, znalazła miłość.
Kadr z filmu Amelia, źródło: beta.flim.ai
2.
Muzea
Nie jest tajemnicą, że muzea to świetne miejsca na randki, romantyczne wyznania i uniesienia. Nic dziwnego, że świeżo zaręczona para w Allenowskiej komedii O północy w Paryżu urządza niemal muzealny maraton. Zakochani odwiedzają słynny Luwr, muzeum Rodina, Musée de l’Orangerie, ale wybierają się także poza miasto.
Kadr z filmu O północy w Paryżu, źródło: imdb.com
Kadr z filmu O północy w Paryżu, źródło: imdb.com
W filmie obejrzymy ogrody w domu Claude’a Moneta w Giverny oraz pałac w Wersalu. Ten ostatni powinni zobaczyć także miłośnicy Sofii Coppoli i filmu Maria Antonina. Fanów popularnego w ostatnim czasie serialu Emily w Paryżu zainteresuje natomiast wizyta w Musée d’Orsay, bo właśnie tam rozgrywa się scena zaręczyn Camille i Gabriela.
3.
Księgarnia Shakespeare and Company (37 rue de la Bûcherie)
Ta anglojęzyczna księgarnia należy do kultowych miejsc w Paryżu. Nic dziwnego, że upodobali ją sobie filmowcy. Odwiedza ją Owen Wilson jako Gil w przywoływanym już O północy w Paryżu. Książek szukała tam Julia Child (w tej roli Meryl Streep) w filmie Julie i Julia, choć ona akurat nie była do końca zadowolona z asortymentu. W księgarni spotykają się po latach bohaterowie tzw. trylogii słonecznej Richarda Linklatera. W Paryżu rozgrywa się druga część historii miłosnej Celine i Jessego– w filmie Przed zachodem słońca.
4.
Rejs po Sekwanie
Miasta leżące nad rzeką mają niezwykły urok. Wiedzą to również twórcy filmowi, dlatego tak chętnie wysyłają bohaterów w rejsy po Sekwanie. Motyw ten odnajdziemy w Przed zachodem Słońca, Zimnej wojnie, Była sobie dziewczyna czy wspomnianym już netflixowym serialu Emily w Paryżu. Płynąc bateau mouche, można podziwiać wiele filmowych miejsc. Zacznijmy od wieży Eiffla, która odgrywa znaczącą rolę w musicalu Zabawna buzia z Audrey Hepburn i Fredem Astaire’em (scena z piosenką Bonjour Paris).
Kadr z filmu Przed zachodem słońca, źródło: medium.com
Warto również zatrzymać wzrok na katedrze Notre Dame. Pojawia się ona w wielu produkcjach, ale najbardziej znana jest dzięki licznym ekranizacjom historii o dzwonniku, czyli powieści Katedra Najświętszej Marii Panny w Paryżu Victora Hugo. Nie wolno przeoczyć też mostu Pont Neuf – najstarszego w Paryżu. Odnajdziemy go u Richarda Linklatera, Woody’ego Allena, a także w roli głównej u Leosa Caraxa w filmie Kochankowie z Pont Neuf.
Nie lubisz rejsów? Nic straconego. Kinematografia wielokrotnie udowodniła, że równie piękne są spacery wzdłuż Sekwany, o czym przypominają m.in. Allen oraz Linklater.
5.
Kabaret bądź klub jazzowy
Wieczorem można udać się do Moulin Rouge i przypomnieć sobie historię pisarza zakochanego w gwieździe kabaretu. O tym opowiada musical w reżyserii Baza Luhrmanna. Alternatywą dla barwnego widowiska może być Francuski kankan, którego autorem jest Jean Renoir.
Kadr z filmu Francuski kankan, źródło: player.bfi.org.uk
Kadr z filmu Francuski kankan, źródło: player.bfi.org.uk
Nakręcony w technikolorze film nawiązuje do dziedzictwa francuskiego malarstwa przełomu XIX i XX wieku. Renoir odnosi się nie tylko do obrazów swojego ojca Auguste’a Renoira, ale też do dzieł Degasa oraz Henriego de Toulouse-Lautreca.
Moulin Rouge, Place Blanche, Montmartre | ok. 1900, fot. BnF
Ludwik de Laveaux, Moulin Rouge w Paryżu nocą | 1892, Muzeum Narodowe w Poznaniu
Henri de Toulouse-Lautrec, W Moulin Rouge | 1892/95, Art Institute of Chicago, Chicago
Dla tych, którzy nie przepadają za kabaretem i dużo chętniej spędziliby wieczór przy dźwiękach jazzu, idealnym miejscem jest klub Le Caveau de la Huchette, który pojawia się w oscarowym La La Land.
6.
Hotele
Jeśli nocleg w Paryżu ma być równie filmowy co samo zwiedzanie, warto zarezerwować go w hotelu Raphaël, w którym zwykła zatrzymywać się Audrey Hepburn, gdy pracowała we francuskiej stolicy. Inny hotel związany z aktorką to Ritz, gdzie częściowo kręcono Miłość po południu.
Paryż pełen akcji
Paryż przyciąga nie tylko zakochanych, lecz także osoby żyjące na bakier z prawem. Najbardziej paryscy wśród nich to Fantomas oraz Arsen Lupin. Ich historie od lat pobudzają wyobraźnię czytelników oraz widzów. Do jakich miejsc powinni udać się miłośnicy akcji, suspensu i dreszczyku emocji?
1.
Dachy Paryża
Ucieczki, pościgi, gonitwy – to właśnie one sprawiają, że na chwilę wstrzymujemy oddech. Paryscy złoczyńcy upodobali sobie dachy, co pokazują nam przygody Lupina i Fantomasa. Dachy w tym mieście są wyjątkowe, ponieważ wszystkie wykonano z blachy z szarego cynku. Będąc w Paryżu, warto spojrzeć na niego z góry.
Kadr z serialu Lupin, źródło: architecturaldigest.com
Kadr z filmu Lupin, źródło: architecturaldigest.com
2.
Wieża Eiffla
Pełne napięcia pościgi mogą odbywać się też w innych miejscach. James Bond również odwiedzał francuską stolicę. Najsłynniejsza scena gonitwy w Zabójczym widoku rozgrywa się na wieży Eiffla. Jeśli chcecie poczuć się jak agent 007, zrezygnujcie z windy i wybierzcie schody. Tylko nie próbujcie potem skakać ze spadochronem, jak zrobił to antagonista Bonda.
3.
Kawiarnie
Po tych wszystkich pogoniach i ucieczkach warto chwilę odpocząć. Miłośnicy kina akcji i thrillerów powinni udać się do Le Nemours, gdzie Angelina Jolie zamawia croissanta, sok i herbatę w scenie otwierającej film Turysta.
Café Le Nemours, źródło: Wikipedia.org
Kadr z filmu Turysta, źródło: www.nzherald.co.nz
4.
Pont des Arts
Paryskie mosty znajdują się na trasie dla romantyków, ale również miłośnicy filmów akcji, kryminałów i thrillerów powinni zwrócić na nie uwagę. Pont des Arts, na którym zakochani zawieszają kłódki, pojawia się w netflixowym serialu o Lupinie. Odnajdziemy go również w Tożsamości Bourne’a oraz Iluzji.
5.
Muzea
Historie o kradzieżach dzieł sztuki od lat rozbudzają zbiorową wyobraźnię. Które paryskie muzea znalazły się w centrum intryg? Jeśli chcielibyście poznać muzea z filmu Jak ukraść milion dolarów, w którym Audrey Hepburn gra córkę fałszerza sztuki, powinniście udać się do Musée Carnavalet (zewnętrze filmowego muzeum) oraz Musée Jacquemart-André (wnętrze).
Musée Carnavalet, © Eau de Paris – The French Studio – Olivier Foeller, źródło: www.carnavalet.paris.fr
Kadr z filmu Jak ukraść milion dolarów, źródło: imdb.com
Głównym celem pozostaje jednak najsłynniejsze paryskie muzeum, czyli Luwr. To tam powinni udać się fani serialu Lupin, a także miłośnicy ekranizacji powieści Dana Browna Kod da Vinci.
Kadr z filmu Kod da Vinci, źródło: imdb.com
W 2020 roku Jodie Foster zapowiedziała, że nakręci film o słynnej kradzieży Mona Lisy. W 1931 roku ta historia zainspirowała reżysera Géza von Bolváry. Jednak chętnie zobaczyłybyśmy nową wersję tej pasjonującej intrygi.
6.
Hotel
Jakie miejsce na nocleg byłoby idealne przy tej trasie? Odpowiedź jest tylko jedna – Hotel Regina Louvre, który odgrywa znaczącą rolę w filmie Tożsamość Bourne’a.
Wnętrze hotelu Regina Louvre, źródło: historichotels.org
English Bar w hotelu Regina Louvre, źródło: historichotels.org
Nowa Fala
Nie można mówić o kinie francuskim i Paryżu jako mieście filmowym, nie wspominając o Nowej Fali, która w latach 60. zmieniła bieg historii kinematografii.
1.
Cinémathèque française
Kluczowym miejscem dla rozwoju Nowej Fali oraz rewolty roku ‘68 była kinoteka, której jednym z założycieli i długoletnim dyrektorem był Henri Langlois. To właśnie tam twórcy tacy jak Jean-Luc Godard, François Truffaut czy Claude Chabrol odkrywali swoją miłość do kina.
Cinémathèque française, źródło: Wikipedia.org
2.
Kawiarnie i restauracje
Wielu miejsc, które widzimy w filmie Cleo od piątej do siódmej, już nie ma. Na szczęście nadal można odwiedzić kultową Café du Dôme, gdzie spotykali się Picasso i Hemingway. W jednym z najbardziej znanych dzieł Agnès Vardy bohaterka odwiedza to miejsce, gdy spaceruje po mieście w oczekiwaniu na wyniki badań.
Café du Dôme, źródło: Wikipedia.org
Miłośnicy twórczości Erica Rohmera powinni zdecydować się na wizytę w Brasserie Le Luco, która pojawia się w Karierze Zuzanny.
3.
Luwr
Wszyscy kinofile wiedzą o tym, że w Luwrze panuje ścisły zakaz biegania. Skąd to wiemy? Dzięki dwóm genialnym filmom – Amatorskiemu gangowi oraz Marzycielom. Scena u Bertolucciego jest hołdem oddanym twórczości Godarda.
Kadry z filmów: Amatorski Gang oraz Marzyciele, źródło: imagesvisions.blogspot.com
4.
Pola Elizejskie
W filmach Godarda widać miłość do francuskiej stolicy. Najlepiej pokazuje to jego arcydzieło Do utraty tchu. Warto przejść się po Polach Elizejskich z widokiem na Łuk Triumfalny, pamiętając o tym, że w tym miejscu papież francuskiej Nowej Fali kręcił sceny razem z Jean Seberg i Jean-Paulem Belmondo.
Kadr z filmu Do utraty tchu, źródło: medium.com
Z dziećmi
Jeśli planujesz filmową wycieczkę do Paryża z dziećmi, nie ruszaj pędem do Disneylandu. Zobacz, które miejsca z filmów uda Wam się odnaleźć w rzeczywistości.
1.
Restauracja z Ratatuj
Historia o szczurze, który świetnie gotował, podbiła serca milionów widzów na całym świecie. Nic dziwnego, że restauracja, która posłużyła twórcom za inspirację, stała się w ostatnich latach bardzo popularna i doczekała się gwiazdki Michelina. Warto przespacerować się do piątej dzielnicy, aby zobaczyć tę jedną z najstarszych restauracji w Paryżu – La Tour d’Argent.
Kadr z filmu Ratatuj, źródło: imdb.com
Restauracja La Tour d’Argent, źródło: tourdargent.com
2.
Śladami paryskich aryskotratów
W disneyowskich Aryskotratach również pojawia się lokal, który odnajdziemy w realnej topografii miasta. To Café de la Paix. Upodobał ją sobie nie tylko Walt Disney, który rzeczywiście odwiedzał to miejsce w trakcie swojego pobytu w Paryżu podczas I wojny światowej. Gośćmi tej kawiarni były największe gwiazdy. Swego czasu przychodziły tu Pola Negri czy Marlene Dietrich.
Café de la Paix, Paryż, źródło: wikipedia.org
3.
Katedra Notre Dame
To cel obowiązkowej wycieczki po seansie Dzwonnika z Notre Dame. Nie trzeba chyba nic więcej dodawać. Kościół pojawia się także w filmie Kot w Paryżu – o kocie, który prowadzi podwójne życie.
Kadr z filmu Dzwonnik z Notre Dame, źródło: pananimacja.pl
4.
Montmartre
Jeśli przed wycieczką obejrzycie wspólnie Przygodę w Paryżu, udajcie się na spacer po dzielnicy Montmartre. Z pewnością rozpoznacie charakterystyczną budowlę bazyliki Sacré-Cœur. W filmie odnajdziecie zresztą wiele innych symboli Paryża – na czele z kultową wieżą Eiffla. Jednak to właśnie wąskie uliczki Montmartre robią największe wrażenie w tej animacji.
5.
Bibliothèque Saint-Geneviève
Po obejrzeniu filmu Hugo i jego wynalazek widzowie pragną zobaczyć stację, na której mieszkał tytułowy bohater. Niestety dzisiaj wygląda ona zupełnie inaczej. Martin Scorsese musiał odtworzyć jej dawny charakter w studiu filmowym. Dlatego zamiast na dworzec lepiej udać się do biblioteki, w której Hugo i Isabelle zgłębiali wiedzę o kinie – Bibliothèque Saint-Geneviève.
Kadr z filmu Hugo i jego wynalazek, źródło: telemagazyn.pl
Inne oblicze Paryża
Paryż to nie tylko zabytkowe kamienice, szerokie bulwary i piękne kawiarnie. Jak wiele innych metropolii zmaga się z problemami – gettoizacji, przemocy, nierówności społecznych. Poznajcie Paryż od innej strony.
1.
Paryż, 13. dzielnica
Akcja filmu rozgrywa się w dzielnicy Les Olympiades, którą tworzy kompleks wieżowców wybudowanych według planu Le Corbusiera. Historia miłości (również tej czysto cielesnej) w wielokulturowej metropolii pozwala poznać Paryż inny niż ten z turystycznych broszur.
Dzielnica Les Olympiades, Paryż, źródło: wikipedia.org
2.
Problemy przedmieść
Nienawiść Mathieu Kassovitza to jedno z najważniejszych dzieł francuskiej kinematografii o problemie integracji i życiu mniejszości etnicznych w Paryżu. W jednej ze scen widzimy Place René Cassin, na którym stoi rzeźba L’Écoute Henriego de Millera. Większość scen kręcono jednak pod Paryżem w Chanteloup-les-Vignes.
Kadr z filmu Nienawiść, źródło: filmap.tumblr.com
To tylko kilka przykładowych tras po filmowym Paryżu. Te propozycje nie wyczerpują listy filmów, w których pojawia się francuska stolica. Temat ten jest zbyt obszerny na jeden artykuł czy przewodnik. Wszystkim niecierpliwym proponujemy seans filmu Zakochany Paryż, w którym osiemnaście historii miłosnych rozgrywa się w różnych częściach miastach. Istna paryska panorama.
Filmografia (chronologicznie):
1. Kradzież Mona Lisy (Raub der Mona Lisa, 1931, reż. Géza von Bolváry)
2. Amerykanin w Paryżu (An American in Paris, 1951, reż. Vincente Minnelli)
3. Francuski kankan (French Cancan, 1954, reż. Jean Renoir)
4. Miłość po południu (Love in the Afternoon, 1957, reż. Billy Wilder)
5. Zabawna buzia (Funny Face, 1957, reż. Stanley Donen)
6. Do utraty tchu (À bout de souffle, 1960, reż. Jean-Luc Godard)
7. Cleo od piątej do siódmej (Cléo de 5 à 7, 1962, reż. Agnès Varda)
8. Kariera Zuzanny (La Carrière de Suzanne, 1963, reż. Eric Rohmer)
9. Szarada (Charade, 1963, reż. Stanley Donen)
10. Amatorski gang (Bande à part, 1964, reż. Jean-Luc Godard)
11. Fantomas (Fantômas, 1964, reż. André Hunebelle)
12. Jak ukraść milion dolarów (How to Steal a Million, 1966, reż. William Wyler)
13. Aryskotraci (The Aristocats, 1970, reż. Wolfgang Reitherman)
14. Zabójczy widok (A View to a Kill, 1985, reż. John Glen)
15. Kochankowie z Pont-Neuf (Les Amants du Pont-Neux, 1991, reż. Leos Carax)
16. Nienawiść (La Haine, 1995, reż. Mathieu Kassovitz)
17. Dzwonnik z Notre Dame (The Hunchback of Notre Dame, 1996, reż. Gary Trousdale, Kirk Wise)
18. Amelia (Le fabuleux destin d’Amélie Poulain, 2001, reż. Jean-Pierre Jeunet)
19. Moulin Rouge (2001, reż. Baz Luhrmann)
20. Tożsamość Bourne’a (The Bourne Identity, 2002, reż. Doug Liman)
21. Marzyciele (The Dreamers, 2003, reż. Bernardo Bertolucci)
22. Przed zachodem słońca (Before Sunset, 2004, reż. Richard Linklater)
23. Kod da Vinci (The Da Vinci Code, 2006, reż. Ron Howard)
24. Maria Antonina (Marie Antoinette, 2006, reż. Sofia Coppola)
25. Zakochany Paryż (Paris, je t’aime, 2006, reż. Olivier Assayas i in.)
26. Dwa dni w Paryżu (2 Days in Paris, 2007, reż. Julie Delpy)
27. Ratatuj (Ratatouille, 2007, reż. Brad Bird)
28. Była sobie dziewczyna (An Education, 2009, reż. Lone Scherfig)
29. Julie i Julia (Julie & Julia, 2009, reż. Nora Ephorn)
30. Kot w Paryżu (Une vie de chat, 2010, reż. Jean-Loup Felicioli, Alain Gagnol)
31. Turysta (The Tourist, 2010, reż. Florian Henckel von Donnersmarck)
32. Hugo i jego wynalazek (Hugo, 2011, reż. Martin Scorsese)
33. O północy w Paryżu (Midnight in Paris, 2011, reż. Woody Allen)
34. Przygoda w Paryżu (Un Monstre à Paris, 2011, reż. Bibo Bergeron)
35. Iluzja (Now You See Me, 2013, reż. Louis Leterrier)
36. La La Land (2016, reż. Damien Chazelle)
37. Zimna wojna (2018, reż. Paweł Pawlikowski)
38. Emily w Paryżu (Emily in Paris, 2020, reż. Darren Star)
39. Lupin (2021, reż. George Kay, François Uzan)
40. Paryż, 13. dzielnica (Les Olympiades, 2021, Jacques Audiard)
Dziękujemy Ci, że czytasz nasze artykuły. Właśnie z myślą o takich cudownych osobach jak Ty je tworzymy. Osobach, które lubią czytać i doceniają nasze publikacje. Wszystko, co widzisz na portalu jest dostępne bezpłatnie, a ponieważ wkładamy w to dużo serca i pracy, to również zajmuje nam to sporo czasu. Nie mamy na prowadzenie portalu grantu ani pomocy żadnej instytucji. Bez Waszych darowizn nie będziemy miały funduszy na publikacje. Dlatego Twoje wsparcie jest dla nas bardzo ważne. Jeśli lubisz czytać niezłosztukowe artykuły – wesprzyj nas.
Dziękujemy Ci bardzo, Joanna i Dana, założycielki Fundacji Niezła sztuka
A może to Cię zainteresuje:
- Drezno i Kraina Łaby. Przewodnik dla miłośników sztuki - 26 kwietnia 2024
- Paris, Paris, czyli filmowy przewodnik po Paryżu - 19 listopada 2023
- Dziedzictwo UNESCO, documenta i bracia Grimm, czyli atrakcje Kassel, jednego z najbardziej zielonych miast w Niemczech - 14 maja 2022
- Gustav Klimt „Dziewczyna wśród zieleni” - 26 listopada 2021
- Egon Schiele „Portret żony artysty. Edith Schiele” - 26 lutego 2021
- Egon Schiele „Portret Wally” - 8 stycznia 2021
- Helmut Newton. Piękno i bestia - 22 października 2020
- Sztuka w streamingu – lista filmów na czas koronawirusa (i nie tylko) - 25 marca 2020
- Szkice kinomana — sekrety twórczości Edwarda Hoppera - 7 marca 2020
- 10 rocznic, które sprawią, że 2019 rok będzie wyjątkowy - 14 lutego 2019
