Mecenasem Muzeum Narodowego w Warszawie oraz tego artykułu jest:
Tadeusz Pruszkowski, Autoportret z fajką, 1915,
olej, deska dębowa, 55 × 45,3 cm, Muzeum Narodowe w Warszawie
Tadeusz Pruszkowski, Autoportret z fajką | 1915, Muzeum Narodowe w Warszawie
„Bo w potężnym ciele Prusza
Wiecznie młoda siedzi dusza,
Czasem śmieszy, czasem wzrusza,
Ale wciąż się rusza, rusza…
I innych do ruchu zmusza.
Więc na widok Twego pyska
Każdego coś w dołku ściska…”1.
Na obrazie z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie szelmowsko uśmiechnięty Tadeusz Pruszkowski zerka na nas znad ramienia. W ustach trzyma fajkę, na głowie ma haftowaną czapeczkę. Autoportret malowany jest szerokimi, śmiałymi pociągnięciami pędzla, które zdają się potwierdzać, że autor był człowiekiem energicznym i pewnym siebie.
Malarz, zwany „Pruszem” lub „Grubasem”, to jedna z najbardziej charakterystycznych postaci polskiej sztuki. W dwudziestoleciu międzywojennym był wręcz wszechobecny: udzielał się w ugrupowaniach artystycznych, malował oficjalne portrety polityków i subtelne wizerunki kobiet, wykształcił kilka roczników studentów. To wszystko łączył z licznymi pasjami, a przede wszystkim z zaraźliwą radością życia.
- Fragment wierszyka napisanego dla Pruszkowskiego z okazji imienin przez studentów. ↩
