W przeddzień setnej rocznicy bitwy warszawskiej, będącej kulminacyjnym momentem wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku, szczęśliwie odnalazła się kolejna z poszukiwanych prac Wacława Dobrowolskiego (1890-1969) – Portret Józefa Piłsudskiego, olej na płótnie o imponujących wymiarach 190 na 11 cm. To całopostaciowy wizerunek Marszałka namalowany rok przed jego śmiercią, zapewne ze zdjęcia, prawdopodobnie dla jakieś łódzkiej instytucji, podobnie jak wciąż poszukiwany Portret Ignacego Mościckiego.
Wacław Dobrowolski, Portret Józefa Piłsudskiego | 1934, olej, płótno, 190 x 111 cm, wł. prywatna, fot. Lech Andrzejewski
Oba obrazy pojawiły się w 2004 roku na aukcji dzieł sztuki, zorganizowanej przez Dom Aukcyjny Rynek Sztuki w Łodzi. Portret Marszałka został wówczas zakupiony (po aukcji) przez Jarosława Dawida, prawnika z Częstochowy, który udekorował nim salę konferencyjną kancelarii Dawid&Partnerzy – dzieło to jest jedną z licznych pamiątek z okresu II Rzeczypospolitej zdobiących modernistyczne wnętrza częstochowskiej kancelarii, zaaranżowane w klimacie art deco.
Portret Józefa Piłsudskiego w sali konferencyjnej kancelarii Dawid&Partnerzy
Warto wspomnieć, że Marszałek został sportretowany w mundurze galowym przepasanym Wstęgą Wielką orderu Virtuti Militari oraz pasem z głową Minerwy, lewą dłoń w białej rękawiczce wspiera na szabli a do piersi ma przypięty Krzyż Niepodległości oraz Krzyż Walecznych z wielokrotnością nadania – jak opisuje p. Jarosław Dawid, wnuczek członka Polskiej Organizacji Wojskowej, legionisty i uczestnika wojny polsko-bolszewickiej, co tłumaczy jego fascynację postacią Józefa Piłsudskiego. Przypomnijmy, że Wacław Dobrowolski był cenionym portrecistą w okresie międzywojennym, kiedy to mieszkał i tworzył w Łodzi w latach 1927-1940 i malował zamożną klasę średnią ale też łódzkich przemysłowców, aktorów, proletariat i polityków, najczęściej w swoim atelier przy ulicy Wólczańskiej 35, gdzie prowadził też prywatną Szkołę Sztuk Pięknych i Przemysłu Artystycznego im. Cypriana Kamila Norwida. Opisywane tu portrety Piłsudskiego i Mościckiego namalował jednak najprawdopodobniej ze zdjęć, co nie umniejsza ich walorów – warto zwrócić uwagę na wymowne oczy Marszałka i pomarszczone czoło, ekspresję przedstawienia podbija ciemne tło, miejscami przemalowywane, przez co mniej widoczna jest sygnatura w lewym dolnym rogu płótna, opisanego też na odwrociu. To typ reprezentacyjnego portretu, wpisującego się w kult Marszałka szerzony od lat 30. XX wieku – takie obrazy wieszane były w instytucjach II Rzeczypospolitej, podobnie jak wizerunki prezydenta Mościckiego. Gdzie znajduje się drugi, bliźniaczy obraz Ignacego Mościckiego?
Na kontakt od właściciela czeka syn autora obrazu, Wacław Bogdan Dobrowolski: [email protected] który przygotowuje retrospektywną wystawę twórczości ojca. Oba portrety byłyby ciekawymi akcentami takiej ekspozycji – i ze względu na gabaryty, warsztat oraz historię powstania i koleje losów.
A może to Cię zainteresuje:
- Siedem klejnotów łódzkiej architektury, czyli co wyróżnia Łódź na tle innych metropolii - 3 stycznia 2024
- W salonie i sypialni – o fenomenie malarstwa Franciszka Żmurki - 2 grudnia 2021
- Tadeusz Kokietek. Ku pokrzepieniu serc - 25 sierpnia 2021
- Artur Grottger – wizjoner i romantyczny kochanek - 18 czerwca 2021
- Uroki życia według Feliksa Michała Wygrzywalskiego - 11 października 2020
- Odnalazła się kolejna z poszukiwanych prac Wacława Dobrowolskiego - 19 sierpnia 2020
- Henryk Szczygliński – ulubiony uczeń Stanisławskiego - 15 maja 2020
- Nocne pejzaże Sotera Jaxy-Małachowskiego - 5 lutego 2020
- Soter Jaxa-Małachowski – wybitny marynista, zwany „polskim Ajwazowskim” - 28 lipca 2019
- Wacław Dobrowolski „Portret Heleny Geyerowej”. Poszukiwany, poszukiwana - 25 lutego 2019
