„Ażeby przedstawić możliwie najwierniej”. Życie i twórczość Bernarda Bellotta zwanego Canalettem

Był rok 1722. Jan Sebastian Bach komponował właśnie suity na instrumenty klawiszowe, które nazwano później francuskimi. 5 kwietnia admirał holenderski Jacob Roggeveen przybił do położonej 3,5 tysiąca kilometrów od brzegów Ameryki Południowej wyspy, którą nazwał Wielkanocną. Tymczasem w zamożnym weneckim domu 20 maja rozległo się kwilenie nowo narodzonego, już czwartego dziecka Lorenza Antonia Bellotta oraz Fiorenzy Domeniki z domu Canal. W kołysce położono chłopca, który otrzymał na chrzcie imiona Bernardo Francesco Paolo Ernesto. Każde z jego czterech imion kończyło się na „o”, niejako antycypując przyszłe zachwyty publiczności nad jego dziełami. Ale nie uprzedzajmy faktów.

Bernardo Bellotto, Canaletto, Widok na Grand Canal, Wenecja, weduta, Niezła Sztuka

Bernardo Bellotto (Canaletto), Widok na Canale Grande, Santa Maria della Salute i Dogana z Campo Santa Maria Zobenigo, detal | ok. 1743, Jean Paul Getty Museum, Los Angeles

Bernardo Bellotto, Canaletto, Autoportret w stroju prokuratora weneckiego, Niezła Sztuka

Bernardo Bellotto (Canaletto), Autoportret w stroju prokuratora weneckiego | 1765, Muzeum Narodowe w Warszawie

Malutki Bernardo przyszedł na świat w najsłynniejszym na świecie mieście kanałów, rozsławionym także przez producentów ekskluzywnych wyrobów szklanych i malarzy. To tu tworzyli niegdyś Veronese, Tycjan i Tintoretto. W latach 20. XVIII stulecia swoją międzynarodową pozycję pracowicie budowali m.in. młody freskant Giovanni Battista Tiepolo oraz o kilka lat od niego starszy twórca obrazów sztalugowych Giovanni Battista Pittoni. W dziedzinie wedut, czyli obrazów ukazujących widoki miejskie, prym wiódł młody Giovanni Antonio Canal, znany szerzej – od rodowego szlacheckiego przydomka – jako Canaletto. Tak się składa, że jego siostra była matką naszego Bernarda. Także jego ojciec obracał się w świecie sztuki, malując dekoracje teatralne. W ich tworzeniu wspomagali go synowie. Odbywszy pierwsze artystyczne szlify u ojca, Bernardo trafił w 1736 roku do słynnej już pracowni swojego wuja, w której pracował do 1743 roku1.
Czytaj dalej


  1. A. Badach, Twórczość malarska Bernarda Bellotta we Włoszech, w: Bernardo Bellotto: w 300. rocznicę urodzin malarza, red. A. Badach, M. Królikiewicz, Warszawa 2022, s. 13.