Mecenasem Galerii Sztuki XIX wieku
w Muzeum Narodowym w Warszawie oraz tego artykułu jest:

Warszawskie Muzeum Narodowe z pewnością nie jest ani największym, ani najstarszym na świecie, ale gdyby chcieć umieścić je w rankingu muzeów o najbardziej burzliwej i zawiłej historii – podium należy do nas. Wobec gry w ciuciubabkę z kolejnymi okupantami, magazynowych tetrisów i ton papieru zużytego na snucie nierealizowanych planów – deklasujemy rywali.

Henryk Siemiradzki, Dirce chrześcijańska | 1897, Muzeum Narodowe w Warszawie

W pozbawionej niepodległości Polsce brak państwowego muzeum musiały rekompensować udostępniane zbiory prywatne. Instytucje nie miały łatwego życia. Albo carskie władze nie zezwalały na ich powstanie, albo – wskutek zbrojnych powstań – je zamykały. W wyniku represji po listopadowym zrywie z 1830 roku władze zaborcze bezlitośnie rozprawiły się z Towarzystwem Przyjaciół Nauk¹. O muzeum nie było co marzyć. Niegdysiejsze sny Stanisława Augusta o publicznych pokazach zbiorów w oświeceniowym przybytku muz należało odłożyć między bajki.

Wincenty Kasprzycki, Wystawa sztuk pięknych w Warszawie w 1828 roku | 1828, Muzeum Narodowe w Warszawie

Czytaj dalej →