Męskie fantazje w kobiecym wykonaniu. Olga Niewska – rzeźbiarka zapomniana

Olga Niewska, fotografia, kobiety w sztuce, Niezła Sztuka

Portret Olgi Niewskiej (fotografia legitymacyjna) | ok. 1920, Muzeum Narodowe w Warszawie

Jest 14 grudnia 1918 roku. Na specjalnym posiedzeniu grono profesorów pod przewodnictwem rektora Wojciecha Weissa przyjmuje uchwałę o dopuszczeniu kobiet na studia do Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie1. „Przewodniczący podaje wniosek PRZYJĘCIA KOBIET DO AKADEMII jako zwyczajne uczennice i z tego powodu zwiększyć numerus clausus uczniów zakładu, na co się zgodzono i wniosek ten uchwalono” – brzmi pierwsze zdanie w protokole2. Musiało minąć dokładnie 100 lat, aby krakowska uczelnia o wyrobionej już renomie otworzyła swoje podwoje dla kobiet3. Wśród pierwszych studentek, których w roku akademickim 1919/1920 było siedemnaście4, jest Olga Niewska. Trafia do pracowni rzeźbiarza Konstantego Laszczki wraz z Zofią Marsówną, Natalią Milan, Janiną Reichertówną i Romaną Szereszewską. W drugim półroczu dołączy do nich jeszcze Izabella Koziebrodzka. Czytaj dalej


  1. I. Demko, Walka kobiet o prawo do studiowania w Akademii w latach 1895–1919, „Wiadomości ASP” nr 81, 2018, s. 46.
  2. Uczciliśmy dzień 100-lecia obecności Kobiet na ASP, strona internetowa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, https://www.asp.krakow.pl/aktualnosci/rozpoczlimy-100-lecie-akademii-kobiet (dostęp: 29.07.2023).
  3. Choć oficjalnie kobiety mogły studiować na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych dopiero od 1919 roku, to już w 1917 roku do grona studentów przyjęto Zofię Baltarowicz-Dzielińską – z pewnością pomógł jej w tym nie tylko talent, ale i upór. Była pierwszą i jedyną kobietą wśród osiemdziesięciu studiujących wtedy mężczyzn. Więcej o Zofii można przeczytać tu: I. Demko, Zofia Baltarowicz-Dzielińska. Pierwsza studentka na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, „Wiadomości ASP” nr 79, 2017.
  4. Ibidem.