Bartolomeo Veneto „Portret młodej kobiety jako Flory”

Bartolomeo Veneto,
Wyidealizowany portret młodej kobiety (kurtyzany) jako Flory (domniemany portret Lukrecji Borgii), ok. 1520
technika mieszana, deska topolowa, 43,7 × 34,7 cm
Städel Museum, Frankfurt

Bartolomeo Veneto, Wyidealizowany portret kurtyzany jako Flory, sztuka włoska, Niezła Sztuka

Bartolomeo Veneto, Wyidealizowany portret kurtyzany jako Flory | ok. 1520, Städel Museum, Frankfurt

Włoski pisarz Ludovico Ariosto opisywał Lukrecję Borgię jako pulcherrima virgo – najpiękniejsza dziewica. Będąc na usługach książęcej rodziny d’Este, a zarazem Lukrecji, zapewne wychwalał wiele jej przymiotów, lecz ten miał być znamienny, jeśli chodzi o postać córki papieża Aleksandra VI…

Portret młodej kobiety autorstwa Bartolomeo Veneto przez wielu jest identyfikowany jako domniemamy wizerunek pięknej i słynnej skandalistki Lukrecji Borgii. Trudno dziś stwierdzić, czy postać z portretu to sama Lukrecja. Wiadomo jednak, że malarz pracował w Ferrarze przy jej komnatach.

Obraz przedstawia młodą kobietę na czarnym tle, które wydobywa jasną, pełną tajemnicy twarz i sylwetkę. Postać można identyfikować jako Florę w stroju antykizującym bądź dziewiczą Westalkę w turbanie, przepasce z klejnotów na czole i wieńcu laurowym.

Bartolomeo Veneto, Wyidealizowany portret kurtyzany jako Flory | ok. 1520, Städel Museum, Frankfurt

W prawej dłoni trzyma bukiet kwiatów, wśród których rozpoznajemy stokrotki – symbolizujące czystość i dziewiczą niewinność oraz fiołki i polne kwiaty. O czystości mają świadczyć również perły w broszy nad czołem.

Dama odziana w togę i zielony szal ma odkrytą pierś, co nie przystoi dobrze urodzonej kobiecie. Już to odsuwa nas coraz dalej od Lukrecji, a przybliża do postaci wykształconej kurtyzany bądź Flory. Takie wizerunki kobiet były popularne we Włoszech, w szczególności w Wenecji i Rzymie, gdzie kurtyzany zajmowały wysokie stanowiska. Młoda modelka ma wzrok zwrócony ku widzowi. Wydaje się, że za jej spojrzeniem kryje się niejedna tajemnica. Interesująca jest też jej fryzura – złociste włosy uformowane w pojedyncze skręty. Nasuwa się pytanie: czy może to być peruka?

Altobello Melone, Cezar Borgia, Lukrecja Borgia, niezła sztuka

Altobello Melone, Cezar Borgia | ok. 1513, Accademia Carrara, Bergamo

Biedna Lukrecja Borgia została okryta złą sławą po rozpustnym ojcu i krwawym bracie Cezarze… rodzina Borgiów przywodzi na myśl złe konotacje, choć jej członkowie zasłynęli jako mecenasi kultury i dzielni rycerze. Lukrecja była posądzana o udział wraz z ojcem i bratem w wielu orgiach na dworze papieskim w Rzymie – nie zostało to potwierdzone, ale, jak wiemy, jedna plotka wystarczy.

Lubisz nas czytać? Wesprzyj nas »

Była trzykrotnie wydawana za mąż, o czym decydowali jej ojciec oraz brat Cezar. Pierwsze małżeństwo unieważniono, drugie zakończono dość drastycznie poprzez morderstwo jej męża na zlecenie brata Cezara. Trzecie i ostatnie małżeństwo z barwnym i fantazyjnym Alfonsem d’Este, potężnym księciem Ferrary, przetrwało do jej śmierci.

Zapamiętana jako córka rozwiązłego papieża Aleksandra VI i okrutnego brata Cezara, była piękną i interesującą kobietą swej epoki. Zaliczana do najpiękniejszych, oczytana, a zarazem zdolna do walki o swoje księstwo.

Dziękujemy Ci, że czytasz nasze artykuły. Właśnie z myślą o takich cudownych osobach jak Ty je tworzymy. Osobach, które lubią czytać i doceniają nasze publikacje. Wszystko, co widzisz na portalu jest dostępne bezpłatnie, a ponieważ wkładamy w to dużo serca i pracy, to również zajmuje nam to sporo czasu. Nie mamy na prowadzenie portalu grantu ani pomocy żadnej instytucji. Bez Waszych darowizn nie będziemy miały funduszy na publikacje. Dlatego Twoje wsparcie jest dla nas bardzo ważne. Jeśli lubisz czytać niezłosztukowe artykuły – wesprzyj nas.
Dziękujemy Ci bardzo, Joanna i Dana, założycielki Fundacji Niezła sztuka