25. MFF BNP Paribas Nowe Horyzonty i Front Wizualny – z miłości do filmu i sztuki

festiwal filmowy nowe horyzonty, niezła sztuka

25. MFF BNP Paribas Nowe Horyzonty

Między 17 a 27 lipca 2025 roku Wrocław ponownie stanie się polską stolicą kina dzięki jubileuszowej 25. edycji Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Nowe Horyzonty. Zmienia się sponsor tytularny (od tego roku festiwal odbywa się pod patronatem banku BNP Paribas), ale pozostaje imponujący program – ponad 200 tytułów, wiele premier, filmów nagrodzonych w Berlinie czy w Cannes, dzieł z różnych zakątków świata, zarówno twórców uznanych od lat, jak i debiutantów, a także interesujące retrospektywy i wydarzenia specjalne.

Przymiotnik „nowohoryzontowy” wszedł już do słownika miłośników X muzy, stając się synonimem kina odważnego, bezkompromisowego. Festiwal Nowe Horyzonty przyciąga do Wrocławia nie tylko kinofilów, lecz również miłośników sztuki współczesnej.

Anka i Wilhelm Sasnal, festiwal nowe horyzonty, niezła sztuka

Anka & Wilhelm Sasnal, 2022, źródło: materiały prasowe

W tym roku interesująco zapowiada się przede wszystkim retrospektywa artystycznego duetu Anki i Wilhelma Sasnalów, a także wystawa Kurtyna w górę! (współorganizowana przez galerię BWA Wrocław) o życiu nocnym i scenie klubowej w Wielkiej Brytanii.

Stałym punktem festiwalowego programu jest Front Wizualny, eksplorujący granice przenikania się kina i sztuki. W ramach tej sekcji prezentowane są nie tylko efekty pracy artystów wizualnych z formą filmową, lecz także eksperymenty narracyjne filmowców. Hasłem przewodnim tegorocznego Frontu Wizualnego jest „Sekretne życie rzeczy”. Podążając za obecnym w humanistyce zwrotem ku rzeczom, Ewa Szabłowska, kuratorka sekcji, wybrała dzieła, które zwracają uwagę na połączenia między światem ożywionym i nieożywionym. Przedmioty przestają pełnić funkcję dekoracji czy rekwizytów, a zaczynają współtworzyć historie.

Glorious Summer, reż. Helena Ganjalyan, Bartosz Szpak, źródło: materiały prasowe

W tegorocznym programie Frontu Wizualnego można znaleźć m.in. dwa filmy, które zaintrygowały publiczność już na festiwalach w Berlinie i Sundance. Są to Dzień Petera Hujara w reżyserii Iry Sachsa (znanego widowni dzięki takim filmom jak Przejścia, Mali mężczyźni czy Zostań ze mną) oraz nowy projekt argentyńsko-hiszpańskiej artystki konceptualnej Amalii Ulman pt. Magiczna farma (w roli głównej znana aktorka i modelka Chloë Sevigny). W dziele Ulman można doszukiwać się pewnego rodzaju metarefleksji o samym medium filmowym – opowiada ono o redaktorce telewizyjnej próbującej stworzyć viralowy materiał. Natomiast najnowszy film Sachsa to próba rekonstrukcji projektu o codzienności fotografa Petera Hujara. Hujar – na prośbę swojej przyjaciółki, pisarki Lindy Rosenkrantz – udokumentował jeden dzień ze swojego życia w grudniu 1974 roku. Odnaleziona w 2019 roku transkrypcja rozmowy między Rosenkratz a Hujarem stała się dla reżysera inspiracją do stworzenia filmu.

Nowe Horyzonty, Kadr z filmu Dzień Petera Hujara, Ira Sachs, niezła sztuka

Dzień Petera Hujara, reż. Ira Sachs, źródło: materiały prasowe

Dzień Petera Hujara funkcjonuje na przecięciu dokumentalizmu i fikcji, badając mechanizmy rekonstrukcji wydarzeń i pamięci. W tytułowego bohatera wciela się popularny brytyjski aktor Ben Whishaw. To z pewnością jeden z tych tytułów, na które czekamy z niecierpliwością, ponieważ znamy portrety wykonywane przez Hujara. Na fotografiach uwiecznił on wiele ważnych osobistości ze świata kultury i sztuki, m.in. Susan Sontag czy Andy’ego Warhola.

Z Berlinale na festiwal we Wrocławiu przyjedzie także fabularny debiut Floriana Pochlatki, ucznia austriackiego mistrza Michaela Hanekego. Jak być normalną i osobliwości innego świata to dzieło stawiające pytania o granice normalności we współczesnym świecie. Dwudziestosześcioletnia bohaterka wprowadza się z powrotem do swoich rodziców po opuszczeniu kliniki psychiatrycznej. Pochlatko prowokuje widzów do refleksji nad zaburzeniami psychicznymi poprzez bardzo oryginalną, często surrealistyczną warstwę wizualną.

Jak być normalną i osobliwości innego świata, reż. Florian Pochlatko, źródło: materiały prasowe

Inną ciekawą propozycją tej sekcji jest z pewnością dzieło amerykańsko-serbskiej artystki Ivy Radivojević – Kiedy zadzwonił telefon. W centrum zainteresowania znajduje się wspomnienie byłej Jugosławii w momencie jej rozpadu. Nakręcony na taśmie 16mm film – już poprzez swoją estetykę – ewokuje pamięć o latach 90. XX wieku. Historia opowiedziana zostaje z punktu widzenia jedenastoletniej dziewczynki. Biorąc pod uwagę, że sama Radivojević urodziła się w 1980 roku, trudno w jej pracy nie doszukiwać się elementów autobiograficznych.

W programie znalazł się także meksykańsko-kanadyjski Lázaro nocą w reżyserii Nicolása Peredy, który prezentowany był już festiwalowej publiczności w Marsylii, Nowym Jorku, Toronto czy Wiedniu. W swoim najnowszym dziele Pereda przygląda się historii miłosnego trójkąta, w której – jak wyjaśnia kuratorka sekcji – „łączy ironiczny, naturalistyczny humor z surrealistyczną transcendencją”¹.

Nowe Horyzonty, Kadr z filmu Lázaro nocą, Nicolás Peredaź, niezła sztuka

Lázaro nocą, reż. Nicolás Pereda, źródło: materiały prasowe

W tej wyjątkowej sekcji będzie można zobaczyć również zestaw filmów eksplorujących tzw. office core. Biurka skąpane w zimnym świetle jarzeniówek, dźwięki telefonów, drukarek oraz stukania w klawiaturę – to tylko kilka z elementów charakterystycznych dla tej estetyki. Michał Grzegorzek, kurator wystaw i autor tekstów o sztuce współczesnej, wybrał do tego programu dzieła artystów „działających w obszarze sztuk wizualnych i performatywnych, którzy estetykę korporacyjną traktują jako fetysz, drag, fantazję o władzy i uległości”².

Front Wizualny przypomina, że kino wciąż eksperymentuje, przekracza granice, pozostaje odważne, prowokuje do refleksji i stawiania pytań. Miłośnicy filmu i innych sztuk (audio)wizualnych już mogą odliczać dni do rozpoczęcia festiwalu.

Jutro będzie nasze, reż. Paola Cortellesi, źródło: materiały prasowe

Dokładny program dostępny jest od 1 lipca, a sprzedaż pojedynczych biletów ruszy dwa dni później. Warto zaznaczyć, że filmy czekają na widzów nie tylko stacjonarnie we Wrocławiu, ponieważ przewidziano również edycję online, która potrwa od 17 lipca do 3 sierpnia.

Więcej informacji można znaleźć na stronie organizatora »

E. Szabłowska, Front Wizualny: Sekretne życie rzeczy, strona internetowa Festiwalu Nowe Horyzonty, https://www.nowehoryzonty.pl/artykul.do?id=3282, dostęp: 29.06.2025. ↩
Ibidem. ↩

A może to Cię zainteresuje:

Info
Lista artykułów

» Olga Wesołowska

Absolwentka kulturoznawstwa i filologii germańskiej na Uniwersytecie Łódzkim. Szczególnie interesuje się kulturą austriacką. Doktorantka w Instytucie Kultury Współczesnej UŁ.