Hieronim Bosch, Statek głupców, ok. 1500-1510,
olej, deska, 58 × 33 cm,
Luwr, Paryż

Hieronim Bosch, Statek głupców | ok. 1500-1510, Luwr, Paryż

„(…)
Świat się w ciemną noc pogrąża,
W ciężkim grzechu trwa niezmiennie.
Ulice są błaznów pełne,
Co szczycą się głupotą jeno,
Chociaż miana tego nie chcą.
Dlatego sobie pomyślałem,
Jak okręt wyposażę:
Galera, fusta, nawa, barka,
Łódź, dromona, statek, drakkar,
Kareta, krypa, fura, sanie;
Jednego okrętu nie stanie,
Aby zmieścić wszystkich błaznów (…)”¹.

W 1494 roku Sebastian Brant opublikował w Bazylei swoje niemieckojęzyczne dzieło pt. Statek głupców (Das Narrenschiff), trzy lata później, w 1497 roku pojawiła się drukiem łacińska wersja owego utworu, zatytułowana Stultifera navis. To niezwykłe dzieło tłumaczone na wiele języków i drukowane w całej Europie zyskało do końca wieku XVI niebywałą popularność, którą w dużej mierze zawdzięczało nie tylko oryginalnemu tekstowi, ale także pełnym ekspresji towarzyszącym mu drzeworytom, z których część wykonał młody Albrecht Dürer. Brant zobrazował szaleńczy rejs do Narragonii – Królestwa Głupoty, w którym uczestniczą błazny różnej maści, czyli przedstawiciele całego społeczeństwa. Czytaj dalej →