„Kawiarnio, samotnika świątynio i domie,
kto raz próg twój wyklęty przestąpił ochotnie,
tego czar twój magiczny odurzy zawrotnie,
że zgubi się na zawsze w tej próżni ogromie.
Otchłań pod nim dysząca rozewrze się stromie,
przez którą krok cofając zbłądzi wielokrotnie
aż jarzącym się światłem nęcąca zalotnie
błyśniesz mu jak oaza na ulic załomie”.¹

Wojciech Weiss, Demon | 1904, Muzeum Narodowe w Krakowie

Przełom XIX i XX wieku – okres młodej polski to czas szczególny – czas wzmożonego rozwoju intelektualnego i artystycznego, podczas którego we wszystkich swych dziedzinach rozwijała się sztuka, literatura, muzyka a poszczególne gatunki nie tylko uzupełniały się ale i tworzyły swoistą i niespotykaną dotąd symbiozę.

Miasto, które po prawie dwóch wiekach artystycznego letargu, około 1890 roku zaczęło budzić się do życia i szybko stało się swoistą stolicą Młodej Polski. Jak wielka przemiana się dokonała – wystarczy spojrzeć na te dwa zdjęcia, które dzieli zaledwie 30 lat:

Rynek Główny z Sukiennicami, ok. 1870 i ok. 1900, fot. Muzeum Krakowa oraz polska-org.pl

Czytaj dalej →