Ellen Thesleff. Sztuka podróży (w głąb siebie)

Podczas pierwszej wystawy Młodych Artystów w helsińskiej Kunsthalle w 1939 roku prace tej siedemdziesięcioletniej malarki prezentowano obok obrazów artystów dopiero kończących studia. Nawet wtedy, niemal u schyłku życia, twórczość Ellen Thesleff uznawano za świeżą i nowoczesną. Dzisiaj nazywana jest pionierką modernizmu w Finlandii. Była jedną z pierwszych w pełni awangardowych artystek w Skandynawii. Tworzyła przez całe życie, podróżując po Europie, wciąż się rozwijając i szukając nowego języka artystycznego: począwszy od symbolizmu, przez ekspresjonizm i koloryzm, a skończywszy niemal na abstrakcji.

Ellen Thesleff, kobiety w sztuce, Niezła Sztuka

Ellen Thesleff | ok. 1910, © Svenska Litteratursällskapet, źródło: Helsinki Art Museum

Helsinki. Początki

Ellen Thesleff, kobiety w sztuce, Niezła Sztuka

Ellen Thesleff | ok. 1890, © Svenska Litteratursällskapet, źródło: Helsinki Art Museum

Ellen Thesleff urodziła się 5 października 1869 roku w Helsinkach w szwedzkojęzycznej rodzinie Alexandra Thesleffa, inżyniera i malarza amatora, i Emilii Thesleff z domu Sanmark. Artystyczna atmosfera w domu przełożyła się na zainteresowania piątki dzieci, z których każde grało na jakimś instrumencie. Ellen, przejawiając również chęć uczenia się malarstwa, swoje pierwsze lekcje odbyła właśnie u ojca, a w wieku szesnastu lat rozpoczęła naukę w prywatnej pracowni Adolfa von Beckera, uznanego w Finlandii malarza scen rodzajowych w duchu Szkoły Düsselfdorskiej. Von Becker, uchodzący za surowego i konserwatywnego nauczyciela, wykształcił najważniejszych przedstawicieli Złotego Wieku malarstwa fińskiego: Helene Schjerfbeck, Elin Danielson-Gambogi, Helenę Westermarck i Akselego Gallena-Kallelę. Dzięki licznym podróżom do Paryża von Becker mógł przekazywać swoim fińskim studentom i studentkom wiedzę na temat francuskiego realizmu, jednak w czasie, gdy Ellen uczęszczała na jego zajęcia (1885–1887), techniki pedagogiczne i twórczość malarza uważano już za staroświeckie.

Czytaj dalej