Mecenasem Edukacji i Nowego Skarbca Koronnego
na Zamku Królewskim na Wawelu oraz tego artykułu jest:
W latach 1894–1895 przy Jacquingasse 16–18 w Wiedniu wzniesiono nieistniejący już neobarokowy pałac. Właściciel posesji, hrabia Karol Lanckoroński, zlecił wykonanie projektu modnemu biuru projektowemu Fellner & Helmer. Choć gmach cechował się wyszukaną elegancją form, to nie architektura zaważyła na sławie budynku.
Pałac Lanckorońskich w Wiedniu, fot. nieznany | I ćwierć XX wieku, Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie, projekt PAUart, Pauart.pl, domena publiczna
Prawdziwe skarby bowiem znajdowały się wewnątrz. Wystarczyło przekroczyć próg rezydencji, aby poczuć klimat wielkiej sztuki. W dwukondygnacyjnym holu wisiały wysokiej klasy portrety przedstawicieli arystokracji. Nieomylny nos zaprowadziłby miłośnika sztuki na piętro, gdzie znajdowały się rozsławione sale Fresków, Włoska i Holenderska.
Karol i Małgorzata Lanckorońscy we wnętrzu pałacu w Wiedniu, fot. nieznany | I ćwierć XX wieku, Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie, projekt PAUart, Pauart.pl, domena publiczna
Zgromadzono tam unikatowe zabytki antyczne oraz arcydzieła Paola Uccella, Masaccia, Jacopa del Sellaio, Simonego Martiniego, Dossa Dossiego, Hansa Holbeina starszego, Domenichina, Rembrandta i Jacoba Philippa Hackerta.
W 1994 roku dzięki hojnej donacji historyczki sztuki profesor Karoliny Lanckorońskiej większa część tej bezcennej kolekcji trafiła do Polski. Zgodnie z wolą ofiarodawczyni została ona podzielona między dwie królewskie rezydencje: warszawską i krakowską.
Karolina Lanckorońska na balkonie, fot. nieznany | 1937, Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie, projekt PAUart, Ppauart.pl, domena publiczna
Do stołecznego Zamku Królewskiego trafiły portrety rodzinne, meble, a przede wszystkim kilkanaście obrazów z historycznej kolekcji króla Stanisława Augusta Poniatowskiego na czele z Dziewczyną w ramie obrazu i Uczonym przy pulpicie Rembrandta1. Zakupione w 1815 roku przez Kazimierza Rzewuskiego, trafiły do zbiorów Lanckorońskich na drodze koligacji rodzinnych2.
Rembrandt, Dziewczyna w ramie obrazu | 1641, Zamek Królewski w Warszawie
Rembrandt, Uczony przy pulpicie | 1641, Zamek Królewski w Warszawie
