„Wielka odaliska” i jej anatomiczna dysproporcja

Pisano o tym dziele, że wygięcie pleców kobiety zdaje się nie mieć końca, że malarz namalował o trzy kręgi za dużo, że szyja jest nienaturalnie wykręcona, biodra zbyt szerokie, a pierś źle ułożona pod pachą. Lewa noga natomiast wygląda jakby należała do innej osoby lub była źle połączona z resztą ciała. I to tyle złego na temat obrazu. Bo poza anatomicznymi dysproporcjami, których możemy się doszukiwać nie wiadomo po co, obraz jest doskonałym, akademickim dziełem.

Wielką odaliskę zamówili u Ingres’a król Neapolu Joachim Murat i jego żona, Karolina. Niestety, w trakcie powstawania dzieła, upadło królestwo Neapolu i obraz pozostał w Rzymie.

Jean-Auguste-Dominique Ingres Wielka Odaliska | 1814, Luwr

Zachowały się szkice przygotowawcze do obrazu i stąd wiemy, że dysproporcje ciała i nienaturalne ułożenie nie są wynikiem braków warsztatowych, a świadomym zabiegiem artysty. Ingres poszukiwał takiego ujęcia ciała, by było ono jak najbardziej harmonijne, miękkie i zmysłowe. Inaczej, niż w Kąpiącej się artysta chciał pokazać także twarz kobiety, stąd tak silny skręt szyi niewolnicy.

Jean-Auguste-Dominique Ingres <em>Kąpiąca się</em> | 1808, 146 × 97 cm, Luwr

Jean-Auguste-Dominique Ingres Kąpiąca się | 1808, 146 × 97 cm, Luwr

Oczy są pozbawione rzęs – to cecha charakterystyczna w malarstwie Ingres’a. Także przepiękne, kosztowne tkaniny z ich fakturą, ornamentem i światłem załamującym się w fałdach. Wybitnie przedstawiono perły i inne kamienie szlachetne. Wachlarz z pawich piór oraz podobny detal na kotarze po prawej stronie obrazu wydają się mieć ukrytą symbolikę. Kobieta patrzy bezpośrednio na odbiorcę widząc wszystko, niczym stuoki Argus.

Gdybyśmy mieli przed oczami Odaliskę o właściwych proporcjach i w naturalnej pozie, czy byłaby aż tak urzekająca?

Jean-Auguste-Dominique Ingres, Wielka Odaliska, 1814,
olej, płótno, 91 x 162 cm, Luwr, Paryż

A może to Cię zainteresuje:

Info
Lista artykułów

» Anna Cirocka

Historyk sztuki, interesuje się sztuką renesansu włoskiego, dziejami religii przedchrześcijańskiej Europy oraz antyczną i renesansową teorią sztuki. Prowadzi bloga annacirocka.blogspot.com. Mieszka w Gdańsku.