Andriej Rublow, Spas Zwienigrodzkij (ikona Chrystusa-Zbawiciela) |1448, fot.: ruicon.ru

Sztuka sakralna Wschodniego Kościoła Prawosławnego od lat inspiruje wielu twórców. W ich dorobku można dostrzec liczne nawiązania, mniej lub bardziej dosłowne, do cerkiewnych malowideł, do ikon. Artyści odwołują się formy i treści teologicznych ikon, czerpią z ich kunsztu, głębi i bogactwa oraz duchowej aury.

Ikona – nieodłączny element sztuki cerkiewnej, odłożona na bok w czasach odrodzenia i baroku, powróciła w XIX stuleciu, wiek później przeżyła prawdziwy renesans i stała się źródłem inspiracji wielu współczesnych artystów. W ich twórczości odnaleźć można mniej lub bardziej dosłowne odwołania do malarstwa cerkiewnego: do jego form, bogactwa kształtów, motywów czy barw.

„Wbrew nierzadkim opiniom o skostnieniu ikony, jakoby zastygłej w martwej figurze stylistycznej, odciętej od świata sztuki gorsetem konserwatywnych reguł krępujących artystę, stanowi ona w istocie rezerwuar form i środków obrazowania o dużym potencjale artystycznym i „energetycznym”, zdolnym zapłodnić wyobraźnię twórców reprezentujących, co godne podkreślenia, różne postawy i konwencje w sztuce” ¹.

Odwołując się do formy czy tematyki ikony, artyści nie ograniczają się jedynie do „pustej archaizacji”. Ikona staje się raczej inspiracją do stworzenia czegoś zupełnie nowego, prowokuje do stosowania nowych rozwiązań, czego efektem są nierzadko dzieła znacznie odbiegające od pierwowzoru, zaskakujące w swojej formie i treści, indywidualne, autonomiczne. Czytaj dalej →