I Aukcja Dzieł Sztuki
3 kwietnia 2019 (środa), g. 19:00
Hotel Holiday Inn Kraków – Wielopole 4
Wystawa przedaukcyjna:
Krakowski Dom Aukcyjny
ul. Starowiślna 14
19 III – 2 IV w godz. 10.00 – 18.00
w dniu aukcji 3 IV w godz. 10.00 – 16.00
Krakowski Dom Aukcyjny zaprasza na I Aukcję Dzieł Sztuki, na której wystawionych zostanie 60 obiektów sztuki dawnej i współczesnej. Pojawią się takie nazwiska jak: Siemiradzki, Witkacy, Kantor, Dwurnik, Kossak, Mitoraj i wielu innych. Ale niekwestionowaną gwiazdą wieczoru będzie jednak nieznany dotąd obraz Henryka Siemiradzkiego Z ostatniej plagi Egiptu. Anioł śmierci zabija pierworodnego syna faraona. Estymacja dzieła – 500 000,00 – 1 000 000,00 zł.
Henryk Siemiradzki Z ostatniej plagi Egiptu. Anioł śmierci zabija pierworodnego syna faraona | 1865, olej, płótno, 79 x 100, sygnowany p.d.: “H Siemiradzki”
Krakowski Dom Aukcyjny zaprasza na I Aukcję Dzieł Sztuki miłośników sztuki dawnej i współczesnej. W ofercie aukcyjnej znajduje się zestaw 60 obiektów. Obiekty z zakresu malarstwa, prac na papierze oraz rzeźby składają się na różnorodną ofertę dla kolekcjonerów. Warto zaznaczyć, że wśród nich znajdują się prace, które dotąd pozostawały nieznane na polskim rynku sztuki.
Aukcja rozpocznie się od prezentacji sztuki dawnej, wśród której znaleźć można takie nazwiska jak: Bronisława Rychter-Janowska, Wojciech Weiss, Irena Weiss (Aneri), Soter Jaxa-Małachowski, Wojciech Kossak, Wlastimil Hofman, Władysław Jarocki, Leon Chwistek czy Tytus Czyżewski.
Wlastimil Hofman Dzieci, fot. materiały organizatora
Edward Dwurnik, Tychy | 1983, fot. materiały organizatora
Wojciech Kossak Patrol | 1920, fot. materiały organizatora
Na szczególną uwagę zasługuje Portret mężczyzny autorstwa Witkacego z 1928 roku. Portret powstał prawdopodobnie w czasie dwóch sesji, natomiast autorski opis w prawym dolnym rogu: “T. B+d” wskazuje na portret odznaczający się subiektywnym podkreśleniem cech postaci.
Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy), Portret mężczyzny | 1928, fot. materiały organizatora
Niewątpliwie niezwykłym wydarzeniem jest pojawienie się na polskim rynku sztuki dzieła Henryka Siemiradzkiego. Obraz przedstawiający scenę Z ostatniej plagi Egiptu. Anioł śmierci zabija pierworodnego syna faraona od ponad pół wieku pozostawał w prywatnej kolekcji. Prezentowana praca olejna wymiarach: 79 x 100 cm powstała w kwietniu 1865 roku. W kolejnym miesiącu płótno zostało nagrodzone małym srebrnym medalem na Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu. Praca początkowo przebywała u rodziców artysty w Charkowie, następnie pod koniec XIX wieku znajdowała się w rzymskiej pracowni artysty przy via Gaeta. Wiadomo, że obraz w 1953 roku został zakupiony do prywatnej kolekcji w której pozostawał do chwili obecnej. Praca artysty została opisana w Korpusie dzieł malarskich Henryka Siemiradzkiego, który jest realizowany jest przez Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata we współpracy z Muzeami Narodowymi w Krakowie i Warszawie oraz Państwową Galerią Tretiakowską i Państwowy Instytut Historii Sztuki w Moskwie w latach 2015-2020.
Dla kolekcjonerów rzeźb przygotowaliśmy m.in. prace Igora Mitoraja, krucyfiks Jeana Lamberta-Ruckiego, przedwojenną pracę Zbigniewa Dunajewskiego oraz rzadkość na polskim rynku sztuki jaką jest rzeźba Chrystus Frasobliwy z ptaszkami (lata 20/30.) Jędrzeja Wowro. Należy wspomnieć, że rzeźby tego świątkarza są niezwykle cenione przez kolekcjonerów a większość jego prac znajduje się w zbiorach muzealnych.
Sztuka współczesna w ofercie aukcyjnej obfituje w różnorodność prezentowanych kierunków. Wśród nich należy szczególnie zwrócić uwagę na prace Tadeusza Kantora. Prezentowane rysunki powstały podczas wykładów artysty na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w latach 1967-1968. Na aukcji znajdą się również dzieła Edwarda Dwurnika m.in.: praca na papierze z 1971 roku czy obraz przedstawiający Tychy z 1983 roku.
Edward Dwurnik Tychy | 1983, fot. materiały organizatora
Henryk Siemiradzki (1843-1902), Z ostatniej plagi Egiptu. Anioł śmierci zabija pierworodnego syna faraona | 1865, olej, płótno, 79 x 100, sygnowany p.d.: “H Siemiradzki”
Henryk Siemiradzki Z ostatniej plagi Egiptu. Anioł śmierci zabija pierworodnego syna faraona | 1865, olej, płótno, 79 x 100, sygnowany p.d.: “H Siemiradzki”
Obraz olejny o wymiarach 79 x 100 cm przedstawiający dziesiątą plagę egipską został ukończony pod koniec kwietnia 1865 roku. Pracę nad płótnem poprzedziła kompozycja na papierze (sepia, tusz), która została przedłożona na egzaminie 27 lutego na Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu. Prezentowany obraz olejny miał być kontynuacją tej kompozycji ale z uwzględnieniem dokładnej charakterystyki każdej postaci.
Płótno Siemiradzkiego, przedstawia biblijną scenę z Księgi Wyjścia (Wj 11), kiedy Bóg zsyłała ostatnią dziesiątą plagę egipską – śmierć pierworodnych Egipcjan. Wydarzenie to spowodowało uwolnienie Izraelitów, przez dotąd niewzruszonego faraona.
Henryk Siemiradzki, Z ostatniej plagi Egiptu. Anioł śmierci zabija pierworodnego syna faraona, detal | 1865
Henryk Siemiradzki, Z ostatniej plagi Egiptu. Anioł śmierci zabija pierworodnego syna faraona, detal | 1865
Cała scena skupia się wokół umieszczonej w centrum postaci kobiety. Artysta wskazał na tragedię żony faraona jako punkt wyjścia do przedstawienia historii o sile sprawczej Boga. Oświetlona biała szata kobiety jest rozsunięta. Jej oczy oraz uniesione ręce ku górze zdają się pałać nienawiścią. Tuż ponad tą rozpaczliwą sceną artysta umieścił postać młodej kobiety z dwójką małych dzieci. Być może artysta poprzez to zestawienie, chciał dobitnie podkreślić tragizm sytuacji Egipcjan oraz siłę Boga.
Tuż za centralną grupą postaci artysta przedstawił ukrytego w cieniu faraona, który wyrazistym gestem pozwala na opuszczenie Egiptu przez Izraelitów. Po jego lewej stronie, stoi pełen spokoju Mojżesz oraz jego brat Aaron. Ostatnia i jak się okazało najdotkliwsza z plag – śmierć pierworodnych otworzyła oczy faraonowi a tym samym dała wolność Izraelitom.
Henryk Siemiradzki, Z ostatniej plagi Egiptu. Anioł śmierci zabija pierworodnego syna faraona, detal | 1865
Henryk Siemiradzki, Z ostatniej plagi Egiptu. Anioł śmierci zabija pierworodnego syna faraona, detal | 1865
W lewym dolnym rogu Henryk Siemiradzki przedstawił grupę Izraelitów, którzy przygotowują się do drogi. Jak czytamy w Biblii, Egipcjanie wtedy w ramach zadość uczynienia za pozostawienie dobytku przez Żydów przekazali im kosztowności co również znajdziemy na obrazie. Na pierwszym planie mężczyzna klęczy obok święcących złotych przedmiotów. Artysta niejako dla przeciwwagi tej grupy przedstawił w prawym dolnym rogu scenę przebłagania bożka Horusa przez kapłanów. Wyłącznie palący się święty ogień oświetla tę scenę nadając jej dramatyzmu.
Obraz malowany jest zgodnie z akademickim fini. Dalsze plany potraktowane są zupełnie gładko, bez widocznych śladów pędzla. Na pierwszym i drugim planie, w oświetlonej strefie pojawiły się fragmenty malowane grubszą warstwą niemal suchej farby – szaty ukazanych postaci oraz impastowo wręcz potraktowane refleksy złotych kosztowności trzymanych przez Izraelitów. Henryk Siemiradzki fakturowo ujął również święty ogień Egipcjan, rozświetlający prawy dolny róg obrazu, równoważąc dzięki temu powierzchnię dzieła. Na szczególną uwagę zasługuje sposób ujęcia biżuterii żony faraona i pereł wplecionych we włosy kobiety stojącej za nią tyłem. Ozdoby te artysta przedstawił grubszą warstwą farby, punktowymi dotknięciami pędzla, dzięki czemu biżuteria staje się migotliwa, a także odczuwalny zdaje się być jej ciężar. Takie jubilerskie traktowanie elementów biżuterii jest charakterystyczne dla artysty.
Henryk Siemiradzki, Z ostatniej plagi Egiptu. Anioł śmierci zabija pierworodnego syna faraona, detal | 1865
Henryk Siemiradzki, Z ostatniej plagi Egiptu. Anioł śmierci zabija pierworodnego syna faraona, detal | 1865
Podobny sposób traktowania szczegółu widoczny jest w Pochodniach Nerona (1876) w Zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie. Tu również artysta impastowo potraktował szaty postaci na bliższych planach oraz refleksy świetlne na zbroi, metalowych naczyniach i instrumentach muzycznych. Podobnie biżuteria i wieńce kwiatów na głowach Rzymian ukazane zostały fakturowo, analogicznymi punktowymi dotknięciami narzędzia. W Pochodniach Nerona, jak zresztą w wielu innych obrazach, artysta dalsze plany ukazywał coraz bardziej gładko, stopniowo eliminując mocniejsze uderzenia pędzla.
Obraz Henryka Siemiradzkiego Z ostatniej plagi Egiptu. Anioł śmierci zabija pierworodnego syna faraona mimo, że zalicza się do jego wczesnej twórczości, cechuje niezwykła dojrzałość kompozycyjna oraz narracyjna. Jest to pierwszy nokturn artysty, który otworzył tym samym grupę kompozycji zatopionych w mroku jak Orgia Rzymska za czasów Cesarstwa czy Noc Świętojańska.
Źródło: Krakowski Dom Aukcyjny
