Janusz Lewandowski (ur. 1937 roku w Rokiciu koło Płocka, zm. w styczniu 2022 roku) – artysta malarz. Studiował na Wydziale Malarstwa warszawskiej ASP w pracowni prof. Artura Nachta-Samborskiego. Dyplom uzyskał w 1964. Po ukończeniu studiów bierze czynny udział w życiu artystycznym. Uczestnik wielu plenerów i sympozjów. Został uhonorowany licznymi nagrodami i wyróżnieniami, między innymi nagrodą w konkursie pt. „Metafora w malarstwie miejskim w Radomiu”, nagrodą Prezydenta Warszawy, nagrodą „Artyści w międzynarodowym roku dziecka” w Zachęcie, nagrodą polsko-japońską im. Miyauchi, nagrodą im. Władysława Hasiora, nominowany w 2012 do nagrody Norwida.
Twórczość Lewandowskiego nosi silne znamiona inspiracji polską sztuką symbolizmu i ekspresjonizmu, jednak znaczeniowo i kompozycyjnie odbiega od typowych dla nich konwencji. W monotonnych przestrzeniach mazowieckich pejzaży artysta umieszcza pojedyncze postaci – najczęściej młodych chłopców i dziewczęta, pogrążonych w smutku starców, co przy melancholijnej aurze realistycznego ujęcia wprowadza dramatyzm związany ze sferą namiętności, samotnością, pytaniami o sens przemijania i śmierci. Ekspresję obrazów pogłębia japonizująca kompozycja, z uciętymi w kadrze obiektami, asymetrią w kształtowaniu częstokroć pustej przestrzeni, zamkniętej niską linią horyzontu. Obrazy Lewandowskiego cechuje zgaszony, subtelny koloryt i wyrafinowana faktura. 1
Urodziłem się na ziemi mazowieckiej tuż przed zmierzchem. W ziemi, która w swej podmiotowości jest intensywna. To wystarcza do zachowania swojego istnienia w pewnej gamie duchowości. Wynika z tego i to, że nie grozi mi wielość wyborów w magmie trendów i postmodernistycznej ironii. Wkomponowany jestem bowiem w pewien układ jedności, w pewną harmonię. One chronią mnie przed mamiącymi podszeptami destrukcji. Skazany za to jestem na ciągłe doświadczanie i ocalanie tych nabytych wartości, które kształtowały się w czasach dzieciństwa, trwożnym okresie doznań, olśnień i widzenia bezpośredniego. Jednak teraz, doświadczenia te przeniknięte są bojaźnią i melancholią. Oto moja biografia.
/Janusz Lewandowski
Wystawy indywidualne:
1978 – Pokaz jednego dzieła (nr 12), Dom Artysty Plastyka, Warszawa
1980 – Galeria Plac Zamkowy, Warszawa
1981 – Dom Artysty Plastyka, Warszawa
1986 – Bodjak’s Galerie, Hamburg, Niemcy
1989 – Amsterdam, Holandia
1995 – Art Room 9, Eastbourne, Anglia
1996 – Malerei, Bucholtz, Niemcy
1998 – Muzeum Mazowieckie z Płocku
2001 – Galeria Bellotto, Warszawa
2001 – Galeria SD, Warszawa
2003 – Galeria Weiss Nowina Konopka, Kraków
2011 – Dom Pracy Twórczej, Radziejowice
2014 – Galeria Wirydarz, Lublin
2017 – Galeria Albin Art, Oslo, Norwegia
Wystawy zbiorowe i sympozja:
1963-1981 – Sympozjum Złotego Grona, Zielona Góra
1966, 1970, 1972, 1975 – Festiwale Sztuk Pięknych, Warszawa
1973 – XXX-lecie Wojska Polskiego, Galeria Zachęta, Warszawa
1971, 1973, 1975 – Cykl wystaw „Warszawa w sztuce”, Warszawa
1975 – Ogólnopolska wystawa plastyki „Przeciw wojnie”, Majdanek, Lublin
1985 – Wystawa malarstwa artystów środowiska warszawskiego, Zachęta, Warszawa
1987 – „Malarstwo i grafika I Pleneru Warszawa ‘86”, Warszawa
1995 – „Polska-Japonia”, Fundacja im. Miyauchi, Warszawa
2008 – „Trzy spojrzenia”, Rempex, Warszawa
2008 – „Subiektywy”, Pracownia Litograficzna im. P. Picassa, Warszawa
Galeria
- Wielka Encyklopedia Malarstwa Polskiego, wyd. Kluszczyński, Kraków 2011. ↩