Wolny wieczór. Woda na herbatę już się gotuje, przygotowane wcześniej przekąski stoją na stole. Idealne warunki do binge-watchingu. Tylko jaki serial wybrać? Oferta platform streamingowych może przytłaczać. Kolejna kryminalna historia ze Skandynawii? Powrót do któregoś z dobrze znanych sitcomów? Może w końcu obejrzeć serial, który znajomi polecają od paru tygodni? Warto być na bieżąco…
A gdyby na bieżąco być ze światem sztuki? Dowiedzieć się, kto kogo zainspirował? Skąd artyści czerpali pomysły? Co ich fascynowało? Do czego nawiązywali?
Édouard Manet, Śniadanie na trawie | 1863, Musée d’Orsay, Paryż
Tycjan, Koncert wiejski | 1509, Luwr, Paryż
Marcantonio Raimondi, Sąd Parysa, detal | 1514–1515, British Museum, Londyn
Odpowiedzi na te pytania dostarcza seria Artjacking! Albo jak zmienia się sztuka wyprodukowana przez telewizję ARTE. Może zamiast oglądać kolejny serial o detektywach w krajach północy lub znaną komedię, dać porwać się sztuce? Również w tej produkcji nie brakuje zaskakujących zwrotów akcji i niespodziewanych zakończeń oraz zabawnych momentów.
Odcinki trwają około pięciu minut. Będzie to krótki, lecz obfitujący w wiedzę maraton, który pozwoli spojrzeć, jak artyści na przestrzeni wieków inspirowali się sobą. Artjacking! Albo jak zmienia się sztuka odkrywa artystyczne tropy i powtarzające się motywy.
Édouard Manet, Śniadanie na trawie | 1863, Musée d’Orsay, Paryż
Śniadanie na trawie, współczesna wersja
Można powiedzieć, że to seria o recyklingu w sztuce – przetwarzaniu, powtarzaniu i ponownym wykorzystywaniu. Aż chciałoby się zakrzyknąć w postmodernistycznym tonie, że wszystko już było. Produkcja ARTE pokazuje, skąd to się wzięło. Przygotowane odcinki powinny zadowolić zarówno miłośników sztuki klasycznej, jak i tych spragnionych bardziej awangardowych rozwiązań. Twórcy zbadali oddziaływanie na sztukę Wielkich Mistrzów takich jak: Diego Velázquez, Théodore Géricault czy Leonardo da Vinci, jak również bardziej współczesnych twórców (jak Yves Klein, Piet Mondrian czy Marcel Duchamp).
Każdy odcinek ma podobną konstrukcję, która pozwala zaintrygować widza i od razu zachęca do rozwiązania zagadki. W czołówce prezentowane są dzieła sztuki, które na pierwszy rzut oka wydają się sobie bardzo odległe, jednak – jak sugeruje komentarz – mają wspólny mianownik.
Nagle w jednej historii znajduje się miejsce dla Leonarda da Vinci, Yoko Ono, Louise Bourgeois i kilku skandali obyczajowych. Niezwykłe? A to tylko jeden z dziesięciu odcinków dostępnych na stronie ARTE.tv. Mocną stroną Artjacking! Albo jak zmienia się sztuka jest też sposób, w jaki widz zostaje wprowadzony w historię. Choć odcinki są krótkie, to producentom udało się wygospodarować czas na klasyczne wprowadzenie i przedstawienie dzieła wyjściowego. Dzięki temu oglądanie tej serii nie jest rozrywką tylko dla wtajemniczonych. Również osoby, które nie słyszały wcześniej o Śniadaniu na trawie Maneta czy też nieznane są im Panny dworskie Diega Velázqueza, będą mogły czerpać radość z materiałów przygotowanych przez ARTE.
Diego Velázquez, Panny dworskie (Las meninas) | 1656, Prado, Madryt
Parodia Panien dworskich, źródło: Instagram.com/fine_art_simpsons
Choć Artjacking! Albo jak zmienia się sztuka wychodzi od dzieł kanonicznych dla sztuki Zachodu, to w poszukiwaniach tropów i motywów nie zamyka się na inne kultury. Jest to serial, który odwołuje się zarówno do dorobku europejskiego, jak i do dzieł z innych kontynentów. Pojawiają się artyści i artystki z różnych stron świata, m.in. Japonii lub Chin. Konteksty społeczno-polityczne są dla produkcji ARTE znaczące, więc w serialu nie brakuje też odwołań do ważnych wydarzeń takich jak kryzys uchodźczy z 2015 roku czy też do koncepcji filozoficznych, np. myśli Foucaulta oraz Deleuze’a. Jest też miejsce na dużo mniej poważne analizy. Więc jeśli chcesz się dowiedzieć, co Tom Cruise i Mission Impossible mają wspólnego ze sztuką Yves’a Kleina, to zaplanuj maraton z serialem Artjacking! Albo jak zmienia się sztuka na ARTE.tv.
