Zygmunt Waliszewski

Zygmunt Waliszewski urodził się 27.11.1897 w Petersburgu, zmarł 5.10.1936 roku w Krakowie. Uczył się początkowo malarstwa w Tbilisi w Gruzji, tam też miał pierwszą wystawę w kręgu młodej, futurystycznej awangardy. Po powrocie do Polski rozpoczął studia na krakowskiej ASP, najpierw u Weissa w 1921, a potem u Pankiewicza od 1923. W 1924 roku Zygmunt Waliszewski wyjechał wraz z grupą studentów Pankiewicza do Paryża, gdzie przebywał do 1931 roku.

Studia nad malarstwem Veronese i innych wenecjan ogromnie wpłynęły na jego styl. Często wybierał jeden ton np. zieleń czy błękit i budował na nim całe dzieło. Tematykę traktuję z humorem, groteską i dużą dozą ironii.

Artysta zapada na nieuleczalną chorobę Bürgera, która przykuwa go do wózka. Schorzenie stosunkowo nowe, lecz zabójcze. Wkrada się do tętnic i żył, powoli je zwężając, aż do ich całkowitego zamknięcia. Nieuleczalna również i dziś, oznacza ból i groźbę amputacji ulegających martwicy tkanek. Lata palenia tytoniu, zaniedbania, zimna, wycieńczającej pracy i niewystarczających warunków materialnych owocują tym strasznych bagażem.

Nie poddaje się. Bierze udział w pierwszej wystawie kapistów w paryskiej Galerie Zak, a następnie w pokazie w Galerie Moos w Genewie. Zdrowie nie pozwala mu jednak dłużej pozostawać w Paryżu i wkrótce opuszcza wymarzoną ziemię, by powrócić do Polski.

Komponuje radosne i bogate sceny inspirowane komedią dell’arte, jakby na złość czyhającej na niego rzeczywistości. Jego sytuacja materialna poprawia się po otrzymaniu renty. Lecz zdrowie nie wraca. Choroba gna naprzód. Ścigają się wzajemnie – on ze swoim zdradzieckim ciałem w tym pojedynku na śmierć i życie.

Zygmunt Waliszewski umiera 5 października 1936 w Krakowie. A w 1937 roku odznaczono go pośmiertnie Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.