Wassily Kandinsky

Wassily Kandinsky był rosyjskim malarzem, grafikiem i teoretykiem sztuki. Urodził się w 1866 roku w Moskwie, a zmarł w 1944 roku w Neuilly-sur-Seine pod Paryżem. W 1871 roku ze względu na problemy zdrowotne ojca rodzina Kandinskych przeniosła się do Odessy. Tam uczył się grać na wiolonczeli i fortepianie, a także pobierał lekcje rysunku. Od 1886 roku, po powrocie do Moskwy, studiował prawo i ekonomię, malując w wolnym czasie. Po ukończeniu studiów w 1892 roku wyjechał do Paryża na rok. Po powrocie wykładał prawo na moskiewskim uniwersytecie. W 1895 roku na wystawie w Petersburgu zetknął się po raz pierwszy z malarstwem impresjonistycznym. Pod jego wpływem odrzucił propozycję wykładania na uniwersytecie w Dorpacie i wyjechał do Monachium studiować malarstwo. Od 1900 roku studiował na akademii monachijskiej pod kierunkiem Fransa von Stucka. W tym czasie uległ również wpływom Jugendstilu. W 1901 roku stał się współzałożycielem działającego do 1904 roku stowarzyszenia Phalanx. W 1909 roku założył stowarzyszenie Neue Künstlervereinigung oraz organizował spotkania w domu Gabriele Münter w Murnau.  Dwa lata później w ugrupowaniu doszło do rozłamu. Wówczas Kandinsky utworzył grupę Der Blaue Reiter (razem z Franzem Marciem), składającą przede wszystkim z uczestników dyskusji w Murnau.
Od 1905 roku stopniowo oddalał się w swojej sztuce od figuratywności. Pod wpływem fowizmu coraz bardziej podkreślał autonomię koloru. Tworzył wyimaginowane pejzaże, które były tylko pretekstem do tworzenia kolorystycznych kompozycji. Za datę powstania jego pierwszej w pełni abstrakcyjnej pracy uznaje się rok 1910, choć niektórzy badacze przesuwają ją na rok 1913. W wypowiedziach teoretycznych zestawiał malarstwo z muzyką, wskazując na pokrewieństwo dźwięków i barw. Twierdził, że może przemawiać przez czystą ekspresję bezprzedmiotowych linii, form i kolorów.
Po wybuchu I wojny światowej Kandinsky wrócił do Moskwy, a po rewolucji październikowej, włączył się w działalność organizacyjną. Pracował na Wydziale Sztuk Plastycznych Ludowego Komisariatu Oświaty oraz nauczał w Wyższym Zakładzie Artystyczno-Technicznym. W 1921 roku założył Akademię Nauki i Sztuki, jednak jego koncepcje okazały się rozbieżne z wizją konstruktywistów. W wyniku tych rozbieżności Kandinsky wyjechał do Berlina, gdzie od 1922 roku związany był z Bauhausem, w którym wykładał do końca istnienia uczelni. Po jego zamknięciu przez władze III Rzeszy w 1933 roku  wyjechał do Paryża, gdzie mieszkał już do śmierci.
Jego twórczość po 1914 roku charakteryzuje całkowite odejście od figuratywności. Jednocześnie w jego pracach zauważalny jest porządek, geometryzacja i powściągliwa gama barwna. Następną fazę (zwaną architekturalną, 1920-1925) charakteryzuje wyraźny wpływ twórczości Malewicza oraz rosyjskiego konstruktywizmu. Artysta operuje wówczas głównie geometrycznymi formami. Następny okres nazywany jest okresem kół. Kompozycje są wówczas bardziej statyczne. W ostatniej, paryskiej fazie, pojawiają się znów aluzje figuratywne. Uchodzi za prekursora ekspresjonistycznego abstrakcjonizmu. Ponadto dużym uznaniem darzy się jego prace o relacjach obrazu i muzyki oraz psychologicznym wpływie kształtów geometrycznych.